• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سید محمد سعید موسوی هندی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



سید محمد سعید موسوی هندی (۱۳۳۳-۱۳۷۸ق)، معروف به سعید المله، فرزند سید ناصر حسین هندی، از علمای شیعه در هندوستان بود.
سعید المله علوم دینی را در هند نزد پدرش سید ناصر حسین، برادرش نصیر المله، خواهرانش و دیگر اساتید و در نجف نزد آقا ضیاء عراقی، سید ابوالحسن اصفهانی، میرزا حسن بجنوردی، سید جواد تبریزی و شیخ عبدالحسین رشتی فرا گرفت و از آنان درجه اجتهاد دریافت کرد. از ایشان تالیفات بسیاری برجای مانده است. از کارهای مهم وی تلاش برای بازسازی قبرستان بقیع بود که اجلش فرا رسید و موفق به اتمام آن نشد. سعید المله در سال ۱۳۷۸ قمری درگذشت و کنار پدرش در مقبره قاضی نورالله شوشتری دفن شد.



آیت‌ الله سید محمد سعید موسوی، معروف به سعید المله، در ۸ محرم الحرام سال ۱۳۳۳ق به دنیا آمد.


سعید المله نزد برادرش علامه نصیر المله و خواهرانش، علوم مقدماتی را آموخت و سطوح عالی را نیز نزد حضرات امجد حسین، حامد حسین، ظهور حسین، مظفر علیخان و از همه بیشتر نزد پدرش تکمیل کرد. وی هم‌زمان با تحصیلات حوزوی، در امتحان «فاضل ادب» - بالاترین امتحان عربی ـ در دانشگاه لکهنو شرکت کرد و مدرک آن را گرفت.
در سال ۱۳۵۱ق، به نجف اشرف رفت و در درس‌های فقه و اصول آیات عظام: آقا ضیاء عراقی، سید ابوالحسن اصفهانی، میرزا حسن بجنوردی، سید جواد تبریزی و شیخ عبدالحسین رشتی شرکت کرد و از آنان درجه اجتهاد دریافت کرد.


سعید المله در سال ۱۳۵۶ق به زادگاهش بازگشت و به تالیف، تدریس ـ از جمله شاگردانش، سید مرتضی حسین، نویسنده مطلع‌ انوار است ـ تبلیغ، اقامه جماعت، اداره مجالس و محافل ادبی و دینی و ادامه کارهای مختلف پدرش پرداخت. آماده کردن وعظ در هر جمعه و بعضی از سخنرانی‌ها در مسجد کوفه لکهنو، بر عهده‌اش بود و او مطابق رسم قدیم، خطبه‌ها و سخنرانی‌ها را می‌نوشت و بر منبر می‌خواند.
یکی از کارهای مهم وی، تلاش برای بازسازی قبرستان بقیع بود. برای این کار، با سران حکومت‌های ایران، پاکستان، هندوستان و عربستان تماس گرفت و مذاکرات مدبرانه‌ای را آغاز کرد. او به هدف خویش نزدیک شده بود که اجلش فرا رسید و در ۱۲ جمادی‌ الثانی سال ۱۳۷۸ق، بدرود زندگی گفت. مردم لکهنو، پیکرش را پس از تشییع باشکوه به آگره حمل کردند و در جوار پدرش، در صحن حرم قاضی نورالله شوشتری به خاک سپردند.
عمران مساجد، توسعه و تکمیل قبر قاضی نورالله، آبادکردن بازار نوری، و اداره کتابخانه ناصریه و کالج شیعه از دیگر فعالیت‌های وی بود. همچنین امتحانات سالانه جامعه سلطانیه را برگزار می‌کرد و عضو هیئت علمی دانشگاه لکهنو نیز بود.


برخی از تالیفات سعید المله عبارتند از:
۱. الامام الثانی عشر: وی در این کتاب، به ایرادها و اشکالات سبائک الذهب فی معرفة انساب ا‌لعرب پاسخ گفت، که در نجف و تهران، با تحقیق و تعلیق استاد محقق سید علی‌ میلانی، به چاپ رسید. همچنین سید مرتضی حسین، آن‌را به اردو ترجمه کرد و در لکهنو و لاهور چاپ شد.
[۲] صدرالافاضل، سید مرتضی حسین، مطلع انوار، ص۵۶۶.
این کتاب از کتاب‌های درسی دانشگاه علیگره است؛
۲. الایمان الصحیح؛
۳. حدیث مدینة العلم: این کتاب ردی بر ابن عاشور، شیخ‌الاسلام تونس است، که با مقدمه علامه سید هبة‌الدین شهرستانی چاپ شد؛
۴. آیة التطهیر؛
۵. آیة الولایة؛
۶. شرح خطبه حضرت زهرا (عربی و خطی)؛
[۷] صدرالافاضل، سید مرتضی حسین، مطلع انوار، ص۵۶۶.

۷. خطبه‌ها و مقالات عربی و اردو؛
[۸] صدرالافاضل، سید مرتضی حسین، مطلع انوار، ص۵۶۶.

۸. مسانید العصمة: مجموعه‌ای عظیم از احادیث و روایات منقول از هر امام و خطبه‌های آنان است که در ۵۴ جلد آماده شده است. این کتاب از نظر روایت، درایت و جمع و تدوین حدیث، کارنامه‌ای حیرت‌انگیز است؛
[۹] صدرالافاضل، سید مرتضی حسین، مطلع انوار، ص۵۶۶.

۹. معراج البلاغة: این کتاب، گردآوری خطبه‌های پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) است.
۱۰. تکمیل عبقات الانوار: معظم‌له احادیث روایت «لاعطین الرایة غداً رجلاً یحب ‌الله و رسوله» را از نظر سند، و احادیث مناصبة «من ناصب علیاً الخلافة فقد کفر» را از نظر سند و دلالت، به شیوه جدش میر حامد حسین، به زبان فارسی نگاشت، که هنوز به چاپ نرسیده است.
ناگفته نماند که همه این کتاب‌ها ـ که نامش در این مقاله آمد ـ در کتابخانه ناصریه موجود است.


۱. آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة، ج۲، ص۳۱۸.    
۲. صدرالافاضل، سید مرتضی حسین، مطلع انوار، ص۵۶۶.
۳. آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة، ج۲، ص۵۱۴.    
۴. آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة، ج۲۰، ص۲۵۱.    
۵. میلانی، سید علی، نفحات الازهار فی تلخیص عبقات الانوار، ج۱، ص۱۴۹.    
۶. میلانی، سید علی، نفحات الازهار فی تلخیص عبقات الانوار، ج۱، ص۱۴۹.    
۷. صدرالافاضل، سید مرتضی حسین، مطلع انوار، ص۵۶۶.
۸. صدرالافاضل، سید مرتضی حسین، مطلع انوار، ص۵۶۶.
۹. صدرالافاضل، سید مرتضی حسین، مطلع انوار، ص۵۶۶.
۱۰. شوشتری، قاضی نورالله، احقاق الحق و ازهاق الباطل، ج۵، ص۴۰۹.    
۱۱. ابن کثیر دمشقی، البدایه و النهایه، ج۴، ۱۸۵.    
۱۲. ابن مغازلی، مناقب اهل البیت، ج۱، ص۱۰۸.    
۱۳. مظفر، محمدحسن، دلائل الصدق، ج۶، ص۴۷۸.    



فرهیختگان تمدن شیعه، برگرفته از مقاله «سید ناصر حسین موسوی»، تاریخ بازیابی ۱۴۰۱/۰۵/۰۳.    



جعبه ابزار