سیداحمد بن یحیی المرتضی طباطبایی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
امام مهدی احمد بن یحیی المرتضی (۷۷۵-۸۴۰ ق/۱۳۷۳-۱۴۳۶ م)،
فقیه،
متکلم،
اصولی،
ادیب،
شاعر،
محقق،
مورخ و از فرمان‌روایان زیدی یمن بود.
او از نوادگان
یحیی الهادی بود. در ۷۹۳ ق/۱۳۹۱ م بزرگان صنعا و عالمان آن دیار با او
بیعت کردند، اما امام منصور
علی بن صلاح‌الدین و پیروان وی و اغلب قبیله‌های یمن سر از فرمان او برتافتند و از این‌رو میان وی و مخالفانش جنگ‌هایی روی داد تا این‌که احمد شکست خورد و
اسیر شد و مدت ۸ سال در صنعا زندانی گردید. سرانجام او ا
زندان گریخت و در ظفیر اقامت گزید و در همان‌جا درگذشت. او برخی از آثار خود را در
زندان نوشت.
از آثار او می‌توان این‌ها را نام برد: در
فقه: البحر الزخّار ۵ جلد، الازهار...، الغیت المدرار فی شرح الازهار، الانتقاد فی الآیات المعتبره فی الاجتهاد، المستجاد فی شرح الانتقاد؛ در
علم کلام و
اصول دین: نکت الفرائد فی معرفه الملک الواحد و شرح آن به نام غرر القلائد، القلائد فی تصحیح العقائد و شرح آن به نام درر الفرائد، الملل و النحل و شرح آن به نام المنیة و الامل، ریاضه الافهام و شرح آن به نام دامغ الاوهام در
علوم عربی: الکواکب الزاهر، المکلل...؛ تاج علوم الادب، قانون کلام العرب، اکلیل التاج...؛ در
اصول فقه: معیار العقول فی علم الاصول و شرح آن، منهاج الوصول، فائقه الاصول...، المنظومة المرسومة؛ در
کتب سنّت پیامبر: الانوار...؛ در پرهیزگاری:
کتاب تکلمة الاحکام، التصفیه عن بوابطن الآثام، حیات القلب...، القمر النوار...؛ در علم واجبات: الفائض، القاموس الفائض فی الفرائض؛ در منطق؛ القسطاس؛ در تاریخ: الجواهر و الدرر...، تحفة الاکیاس... (این دو
کتاب در موزۀ بریتانیا موجود است) و تزیین المجالس....
مرکز دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «آل طباطبا»، شماره۴۳۲.
