سیدمحمدجواد علوی بروجردی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سیدمحمدجواد علوی بروجردی، نوه
آیتالله بروجردی و از مدرسین و علمای
حوزه علمیه قم است. ایشان تحصیلات خود را در
مشهد و
قم نزد اساتیدی چون
آیتالله وحید خراسانی،
آیتالله سیدمحمد روحانی،
آیتالله گلپایگانی و ... گذرانده و به درجه
اجتهاد رسیدند. آیتالله علوی تولیت موقوفات آیتالله بروجردی و مسؤل کلیه مراکز و اماکن وابسته به ایشان است.
آیتالله سیدمحمدجواد علوی طباطبایی بروجردی در بیست و ششم فروردین ۱۳۳۰ شمسی مطابق با نهم
رجب المرجب ۱۳۷۰ قمری چشم به جهان گشود.
پدر ارجمند ایشان
آیتالله سیدمحمدحسین علوی، از شاگردان فاضل و مشاوران امین و داماد حضرت
آیتالله العظمی بروجردی بود که بعد از رحلت آن مرجع کبیر، به
تهران مهاجرت کردند. آیتالله سیدمحمدجواد علوی درباره پدر بزرگوار خویش چنین میگوید:
«او راد مردی مجاهد و حق طلب بود که برای تحقق اهداف عالیه اسلام از هیچ کوششی دریغ نمیورزید. مردی سخنور و صریح اللهجه که قبل از پیروزی انقلاب با رشادت و روحیه حق طلبی که از اجداد طاهرین خود به
ارث برده بود، از نهضت اسلامی حمایتی بی دریغ داشت.»
مادر ایشان هم، بانوی صالحه، آغا سکینه دخت گرامی زعیم بلند مرتبه شیعه، حضرت آیتالله العظمی بروجردی (رحمةاللهعلیه) است که بسیار مورد علاقه و احترام ایشان بوده است.
نسب آیتالله علوی از جانب پدر و مادر با ۲۹ واسطه به
ابراهیم طباطبا (سر سلسله
سادات طباطبائی) و با ۳۳ واسطه به
امام حسن مجتبی (علیهالسّلام) میرسد. به دلیل آنکه حضرت
فاطمه بنت الحسین (علیهماالسلام) مادر جناب
ابراهیم غمر و همسر شایسته جناب
حسن مثنی است، ایشان نیز مانندآیتالله العظمی بروجردی، به تبعیت از جد هفتمشان (علامه مجاهد
سیدمحمد طباطبائی (رحمةالله)) خود را حسنی و حسینی میدانند.
آیتالله علوی بروجردی تحصیلات خود را از مکتب خانه آغاز نموده و از پنج سالگی راهی مدرسه شدند و تا کلاس چهارم ابتدایی در
شهر مقدس قم مشغول تحصیل بودند. پس از درگذشت آیتالله العظمی بروجردی (قدسسره) و مهـاجرت به تهران، تحصیلات خود را تا پایان دوره دبیرستان، در این شهر پی گرفتند؛ و در خرداد ۱۳۴۸ شمسی با معدل بالا موفق به اخذ دیپلم در رشته طبیعی شدند.
معلمان دانشمند و وارستهای چون مرحومان شهید سید علی اکبر موسوی، غلامرضا دانش، علی مدرسی (نوه مرحوم
سیدحسن مدرس)، استاد رضا روزبه بخصوص مرحوم حاج شیخ علی اصغر کرباسچیان معروف به علامه، در پرورش شخصیت علمی و تربیتی ایشان نقش محوری داشتند.
آیتالله علوی پس از اخذ دیپلم، در سال ۱۳۴۸ راهی
حوزه علمیه قم شد. گفتنی است ایشان قبل از ورود رسمی به حوزه علمیه همزمان با تحصیل در دبیرستان، تحصیلات حوزوی خود را در مدرسه علمیه شیخ عبدالحسین در بازار تهران آغاز کرده بود، و کتب رایج
ادبیات عرب همچون:
البهجة المرضیة،
مغنی اللبیب،
المطول و ... را فرا گرفته بودند و علاوه بر آن در تعطیلات
تابستان هم در
مشهد مقدس نزد دانشمند شهیر
ادیب نیشابوری تلمذ میکردند. بنابراین با ورود به قم تحصیل در مقطع سطح را آغازکردند و از محضر استادان فرزانه و بزرگواری چون حضرات آیات آقایان:
آیتالله اعتمادی،
آیتالله ستوده،
آیتالله پایانی،
آیتالله سلطانی،
آیتالله ابطحی کاشانی و
آیتالله جعفر سبحانی بهره بردند.
ایشان برای رسیدن به قله رفیع
اجتهاد و
تقوا، مدت ۲۵ سال در دروس خارج استادان بزرگواری چون
آیتالله العظمی وحید خراسانی (۱۶ سال)، مرحوم
آیتالله العظمی میرزا جواد تبریزی، مرحوم
آیتالله العظمی گلپایگانی، مرحوم
آیتالله العظمی حاج شیخ مرتضی حائری و مرحوم
آیتالله العظمی سیدمحمد روحانی شرکت جستند، البته بخش عمده حیات علمی ایشان حضور در دروس خارج فقه و اصول آیتالله العظمی وحید خراسانی و آیتالله العظمی مرحوم حاج سیدمحمد روحانی بوده است. ایشان در علوم معقول هم از محضر اساتیدی چون
آیتالله سیدمحمدرضا صدر،
آیتالله حاج شیخ عبدالله جوادی آملی و
شهید آیتالله مطهری بهره بردهاند.
از سنتهای دیرپا و بسیار خوب حوزههای علمیه که تاثیر ماندگاری در پرورش علمی و تربیتی طلاب دارد، اهتمام به
تدریس در کنار تحصیل است. به پیروی از این سنت حسنه، آیتالله علوی با تدریس مکرر دروس سطح و عالی حوزه، تجربهای حائز اهمیت در
علوم حوزوی بهدست آوردهاند و اینک بهعنوان استادی مبرز شناخته میشوند. وی از سال ۱۳۷۰ با تدریس خارج اصول و از سال ۱۳۷۵ با تدریس خارج فقه، مبانی فقهی و اصولی خود را در معرض استفاده فضلا قرار داده است.
از دیگر فعالیتهای علمی و پژوهشی آیتالله علوی بروجردی، آثار مکتوب و ارزشمندی است که در مباحث مختلف علمی به رشته تحریر درآوردهاند. برخی از این آثار عبارتند از:
۱. تقریرات خارج اصول حضرت آیتالله العظمی وحید خراسانی (دامظله).
۲. تقریرات خارج فقه (
مکاسب، صلوة) حضرت آیتالله العظمی وحید خراسانی (دامظله).
۳. تقریرات یک دوره اصول مرحوم آیتالله العظمی سیدمحمد روحانی (رحمةاللهعلیه) (به غیر از
استصحاب).
۴. تقریرات حج، خیارات و بیع مرحوم آیتالله العظمی سیدمحمد روحانی (رحمةاللهعلیه).
۵. تقریرات حج، عمره وبیع مرحوم آیتالله العظمی گلپایگانی (رحمةاللهعلیه).
۶. تقریرات خیارات و خمس مرحوم آیتالله حاج شیخ مرتضی حائری (رحمةاللهعلیه).
۷. تقریرات مکاسب محرمه مرحوم آیتالله العظمی میرزا جواد آقا تبریزی (رحمةاللهعلیه).
۸. تقریرات الهیات بالمعنی الاعم (اسفار) آیتالله جوادی آملی (حفظهالله).
۹. نقش و جایگاه عقل در استنباط.
۱۰. قاعده لا حرج.
بدون تردید
اسلام به
سعادت دنیا و
آخرت انسانها توجه دارد؛ از اینرو دخالت در امور سیاسی و حساسیت نسبت به اوضاع اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، از وظایف اصلی روحانیت است.
افکار سیاسی آیتالله علوی ریشه در دوران جوانی و تربیت خانوادگی ایشان دارد. مجالس علما در دوران نهضت اسلامی (سال ۴۲) عمدتاً در منزل پدر ایشان برگزار میشد. سخنرانیهای روشنگرانه ابوی ایشان، هجوم
ساواک به منزلشان و دستگیری پدر، فعالیتهای دوران تحصیل در دبیرستان علوی تهران، تشکیل انجمن اسلامی جوانان، مدیریت مجلهای به نام «جوانان در پناه اسلام» و شرکت در فعالیتهای اجتماعی، در شکلگیری شخصیت سیاسی آیتالله علوی تاثیرگذار بوده است. ادامه این مشی سیاسی از سوی آن جناب، سبب شد تا ساواک نسبت به فعالیتهای ایشان اعم از تبلیغ، رفت و آمدها، مهمانیها، نامهها و .... حساس شود و بارها وی را احضار و حتی چند سال ممنوع المنبر نماید. ولی با همه آزار و اذیتها، فعالیتهای تبلیغی ایشان در این مدت هیچ گاه تعطیل نشد و ایشان همواره در مناسبتهای مختلف به نقاط گوناگون کشور عزیمت نموده و به ادای رسالت دینی و
تکلیف شرعی خود میپرداختند.
پس از
پیروزی انقلاب اسلامی وظیفه خود دانستند که در حوزه علمیه به درس و بحث و تدریس ادامه دهند؛ لذا از پذیرش مسؤلیت اجرایی دوری گزیدند ولی با رهنمودهای خویش و یاری رسانی به رزمندگان و حضور در جبهههای جنگ تحمیلی حمایت و وفاداری خود را نسبت به اسلام عزیز و ملت شریف ایران به اثبات رسانیدند.
الف) ایجاد مؤسسه آیتالله بروجردی (رحمةاللهعلیه).
ب) احیا و تغییر کاربری
مدرسه علمیه خان از مسکونی به مَدْرَس.
ج) احیای بیت شریف مرحوم آیتالله بروجردی (رحمةاللهعلیه).
ایشان پس از پذیرش تولیت بیت شریف
آیتالله بروجردی و نیز قبول مسؤلیت کلیه مراکز و اماکن وابسته به ایشان، در این مکانها تحولات اساسی ایجاد کردند؛ از جمله: مرمت و بازسازی، ثبت بیت در فهرست آثار ملی، احیای مراسم و جلسات مذهبی دربیت آیتالله العظمی بروجردی (اعلیاللهمقامهالشریف).
د) مرمت و زیبا سازی گنبد و گلدستههای
مسجد اعظم و توسعه آن.
یکی از ابنیه مربوط به مسجد اعظم کتابخانه آن است که یادگاری ارزشمند از مرحوم آیتالله العظمی بروجردی است، کتب موجود در آن:
کتب خطی موجود ۶۱۸۹ جلد در ۴۲۰۰ مجلد، کتب خطی کتابخانه شخصی آیتالله العظمی بروجردی ۶۲۳ جلد، کتب سنگی ۱۰ هزار جلد، کتب چاپی و نشری ۷۰ هزار جلد با وجود چنین گنجینه گرانبهایی از نسخ خطی، میتوان
کتابخانه مسجد اعظم را یکی از معتبرترین کتابخانههای ایران دانست.
ه) دایر نمودن دفتر تولیت و پاسخگویی به مسائل دینی در مسجد اعظم.
و) نشر و تبلیغ آیین و آموزههای
تشیع در آسیای میانه،
قفقاز و
ترکیه.
ز) مؤسسه تبلیغاتی و خدماتی حسینیه علوی (
شهرستان بروجرد).