• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شفاعت ملائکه (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: شفاعت.

شَفاعَت مَلائِكَه از واژگان قرآن کریم، ملائكه (سلام‌اللّه‌عليهم‌اجمعين) هم در دنيا براى بندگان استغفار می‌كنند و هم در آخر شفاعت، بسيار جاى اميد است كه خداوند چنين لطفى به بندگان فرموده است.



شَفاعَت مَلائِكَه ملائكه (سلام‌اللّه‌عليهم‌اجمعين) هم در دنيا براى بندگان استغفار می‌كنند و هم در آخر شفاعت، بسيار جاى اميد است كه خداوند چنين لطفى به بندگان فرموده است.


(الَّذِينَ يَحْمِلُونَ الْعَرْشَ وَ مَنْ حَوْلَهُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَ يَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنا وَسِعْتَ كُلَّ شَيْ‌ءٍ رَحْمَةً وَ عِلْماً فَاغْفِرْ لِلَّذِينَ تابُوا وَ اتَّبَعُوا سَبِيلَكَ وَ قِهِمْ عَذابَ الْجَحِيمِ. رَبَّنا وَ أَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِي وَعَدْتَهُمْ وَ مَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ وَ أَزْواجِهِمْ وَ ذُرِّيَّاتِهِمْ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ. وَ قِهِمُ السَّيِّئاتِ ...) (فرشتگانى كه حاملان عرشند و آنها كه گرداگرد آن طواف مى‌كنند تسبیح و حمد پروردگارشان را مى‌گويند و به او ايمان دارند و براى مؤمنان آمرزش مى‌طلبند و مى‌گويند: پروردگارا! رحمت و علم تو همه چيز را فرا گرفته است؛ پس كسانى را كه توبه كرده و راه تو را پيروى مى‌كنند بيامرز، و آنان را از عذاب دوزخ نگاه دار.پروردگارا! آنها را در باغ‌هاى جاويدان بهشتى كه به آنها وعده فرموده‌اى وارد كن و، همچنين از پدران و همسران‌و فرزندانشان هر كدام كه صالح بودند، به يقين تو توانا و حكيمى. و آنان را از بدی‌ها نگاه دار.)
در اين آيات چنان كه مى‌بينيم ملائكه به اهل توبه استغفار می‌كنند و از خدا می‌خواهند كه آنها را از عذاب آتش باز دارد و به بهشت‌ها داخل كند؛ پدران، فرزندان و زنانشان را كه در بندگى از آنها كمتر هستند با آنها وارد بهشت گرداند و از بدی‌ها حفظشان كند.
آيه زير شايد در پذيرش قسمتى از آن دعا است‌؛ (وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ اتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّيَّتُهُمْ بِإِيمانٍ أَلْحَقْنا بِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ ما أَلَتْناهُمْ مِنْ عَمَلِهِمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ) (كسانى كه ایمان آوردند و فرزندانشان به پيروى از آنان ايمان اختيار كردند، فرزندانشان را در بهشت به آنان ملحق مى‌كنيم؛ و از پاداش عملشان چيزى نمى‌كاهيم.) توضيح هر دو آيه در «ذرء» گذشته است. آيه دوم از آيه اوّل اعمّ است.
(تَكادُ السَّماواتُ يَتَفَطَّرْنَ مِنْ فَوْقِهِنَّ وَ الْمَلائِكَةُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِرَبِّهِمْ وَ يَسْتَغْفِرُونَ لِمَنْ فِي الْأَرْضِ أَلا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ‌) (نزديک است آسمان‌ها بخاطر نسبت‌هاى نارواى مشركان از فرازشان متلاشى شود. و فرشتگان پيوسته تسبيح و حمد پروردگارشان را مى‌گويند و براى كسانى كه در زمين هستند آمرزش مى‌طلبند؛ آگاه باشيد خداوند آمرزنده و مهربان است.) در اين آيه‌(لِمَنْ فِي الْأَرْضِ) شامل عموم است اعمّ از توبه كار و غيره.
در مجمع از امام صادق (عليه‌السّلام ) مطلق مؤمنین نقل شده است. لفظ «يَسْتَغْفِرُونَ» در هر دو آيه مفيد دوام است و روشن می‌كند كه ملائكه پيوسته در اين استغفاراند.
(وَ قالُوا اتَّخَذَ الرَّحْمنُ وَلَداً سُبْحانَهُ بَلْ عِبادٌ مُكْرَمُونَ. لا يَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَ هُمْ بِأَمْرِهِ يَعْمَلُونَ. يَعْلَمُ ما بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ وَ لا يَشْفَعُونَ إِلَّا لِمَنِ ارْتَضى‌ وَ هُمْ مِنْ خَشْيَتِهِ مُشْفِقُونَ‌) (آنها گفتند: «خداوند رحمان فرزندى براى خود انتخاب كرده است». او منزّه است، بلكه فرشتگان بندگان شايسته اويند. هيچ‌گاه در سخن بر او پيشى نمى‌گيرند؛ و پيوسته به فرمان او عمل مى‌كنند. آنچه پيش رو و پشت سر آنهاست. گذشته و آينده آنان‌ را مى‌داند؛ و آنها جز براى كسى كه خدا راضى به شفاعت براى او است شفاعت نمى‌كنند؛ و از ترس او بيمناكند.) در اين آيات مقام شفاعت براى ملائكه حتمى است و فقط به كسى شفاعت می‌كنند كه مورد رضايت خداوند باشد در روايات هست كه مراد، رضايت از عقيده و طريقه است نه اعمال..
(وَ كَمْ مِنْ‌ مَلَكٍ‌ فِي السَّماواتِ لا تُغْنِي شَفاعَتُهُمْ شَيْئاً إِلَّا مِنْ بَعْدِ أَنْ يَأْذَنَ اللَّهُ لِمَنْ يَشاءُ وَ يَرْضى‌) (و چه بسيار فرشتگان آسمان‌ها كه شفاعت آنها سودى نمى‌بخشد مگر پس از آن‌كه خدا براى هر كس بخواهد و راضى باشد اجازه شفاعت دهد.) اين آيه مانند آيه سابق شفاعت ملائكه را در حقّ بندگان خدا روشن می‌كند و اذن و رضايت خدا را در آن شرط می‌داند.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۲۸۰.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، دار القلم، ص۷۷۶.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۲۹۲.    
۴. غافر/سوره۴۰، آیه۷- ۹.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۴۶۷.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۳۰۸.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۴۶۷.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۴۲۷.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۲۳۴.    
۱۰. طور/سوره۵۲، آیه۲۱.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۲۴.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۱۲.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۱۶.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۷۵.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۳۴۹.    
۱۶. شوری/سوره۴۲، آیه۵.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۴۸۳.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۱۱.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۱۱.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۷.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۹۵.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۷.    
۲۳. انبیاء/سوره۲۱، آیه۲۶-۲۸.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۳۲۴.    
۲۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۲۷۵.    
۲۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۳۸۶.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۸۱.    
۲۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۱۳.    
۲۹. نجم/سوره۵۳، آیه۲۶.    
۳۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۲۶.    
۳۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۳۹.    
۳۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۶۲.    
۳۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۹۶.    
۳۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، محمد، ج۲۳، ص۳۹۸.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «شفاعت ملائکه»، ج۶، ص۲۸۰.    






جعبه ابزار