شَتّی (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شَتّی: (وَ قُلُوبُهُمْ شَتّى) «شَتّی» جمع
«شَتِيْت» از مادّه
«شَتّ» (بر وزن شط)
به معناى پراكنده كردن جمعيت است و در اينجا اشاره به تفاوت كوشش‌هاى مردم از نظر كيفيت، هدف‌گيرى و نتيجه آن‌ها است.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با
شَتّی:
(لَا يُقَاتِلُونَكُمْ جَمِيعًا إِلَّا فِي قُرًى مُّحَصَّنَةٍ أَوْ مِن وَرَاء جُدُرٍ بَأْسُهُمْ بَيْنَهُمْ شَدِيدٌ تَحْسَبُهُمْ جَمِيعًا وَقُلُوبُهُمْ شَتَّى ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا يَعْقِلُونَ) (آن‌ها همگى جز در دژهاى محكم يا ازپشت ديوارها با شما نمى‌جنگند. پيكارشان در ميان خودشان شديد است، امّا در برابر شما ضعيف. گمان مى‌كنى آن‌ها متحدند، در حالى كه دل‌هايشان پراكنده است؛ اين به خاطر آن است كه آن‌ها گروهى هستند كه تعقّل نمى‌كنند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: تو اى پيامبر! ايشان را متحد و متشكل مى‌بينى و مى‌پندارى كه با هم الفت و اتحاد دارند، ولى اينطور نيست، دل‌هايشان متفرق و پراكنده است و همين عامل قوى براى خوارى و بيچارگى ايشان است و علت آن پراكندگى هم اين است كه مردمى فاقد تعقلند، چون اگر تعقل مى‌داشتند متحد گشته آراى خود را يكى مى‌كردند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(إِنَّ سَعْيَكُمْ لَشَتَّى) (كه سعى و تلاش شما گوناگون است)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه شتى جمع كلمه شتيت - متفرق - است، مانند كلمه مرضى كه جمع مريض است و جمله مورد بحث جواب سوگندهاى سه‌گانه است و معنايش اين است كه: من‌سوگند مى‌خورم به اين واقعيات متفرق كه هم در خلقت و هم در اثر متفرقند، به اينكه مساعى شما نيز هم از نظر نفس عمل و هم از نظر اثر مختلفند، بعضى عنوان اعطاء و تقوى و تصديق را دارد و اثرش هم خاص به خودش است و بعضى‌ها عنوان بخل و استغناء و تكذيب دارد و اثرش هم مخصوص خودش است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «شَتّی»، ص۳۱۰.
