• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شَقْو (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




شَقْو (به فتح شین) و شَقْوَة (به فتح شین و واو و سکون قاف) و شَقاوَة (به فتح شین و واو) و شَقاء (به فتح شین) از واژگان نهج البلاغه به معنای بدبختی و خلاف سعادت است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در مقام نصیحت از این واژه استفاده نموده است. این ماده هیجده مورد در نهج البلاغه آمده است.
این واژه هیجده مورد در «نهج البلاغه» آمده است.



شَقْو، شَقْوَة، شَقاوَة و شَقاء به معنای بدبختی و خلاف سعادت آمده است. شقیّ: بدبخت و اشقی: بدبخت‌تر است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - شَقْو - خطبه ۱۵۸ (در مقام نصیحت)

• امام (صلوات‌الله‌علیه) در مقام نصیحت فرموده است: ««عِبَادَ اللهِ... فَإِنَّ اللهَ قَدْ أَوْضَحَ سَبِيلَ الْحَقِّ وَأَنَارَ طُرُقَهُ، فَشِقْوَةٌ لاَزِمَةٌ، أَوْ سَعَادَةٌ دَائِمَةٌ»
بندگان خدا! خدا را خدا را؛ مراقب عزیزترین و محبوب‌ترین نفوس نسبت به خویش باشید (دست‌کم بر خود رحم کنید) چرا که خداوند راه حق را برای شما آشکار ساخته و طرق آن را روشن نموده است و سرانجام کار (از دو حال خارج نیست) یا بدبختی دائمی است و یا نیک‌بختی همیشگی.»

۲.۲ - شَقْو - نامه ۶۴ (خطاب به معاویه)

• امام (صلوات‌الله‌علیه) به معاویه می‌نویسد: ««وَقَرِيبٌ مَا أَشْبَهْتَ مِنْ أَعْمَام وَأَخْوَال! حَمَلَتْهُمُ الشَّقَاوَةُ ، وَتَمَنِّي الْبَاطِلِ، عَلَى الْجُحُودِ بِمُحَمَّد(صلى‌الله‌عليه‌وآله) فَصُرِعُوا مَصَارِعَهُمْ حَيْثُ عَلِمْتَ»؛
و چقدر تو با عموها و دایی‌های (بت‌پرستت) شباهت نزدیک داری همان‌ها که شقاوت و تمنای باطل وادارشان ساخت که (آیین) محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را انکار کنند و همان‌گونه که می‌دانی (با او ستیزه کرده‌اند تا) به خاک و خون غلطیدند.»


این واژه هیجده مورد در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شقو»، ج۲، ص۶۰۵.    
۲. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۳، ص۸۵.    
۳. ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغة، ج۳، ص۲۰۲.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۳۳۹، خطبه ۱۵۸.    
۵. محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج، ص، خطبه.    
۶. صبحی، نهج البلاغه، ص، خطبه.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین (علیه‌السّلام)، ج۶، ص۱۷۲.    
۸. حسون، نهج البلاغه، ص۷۴۸، نامه ۶۴.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین (علیه‌السّلام)، ج۱۱، ص۲۷۷.    
۱۰. حسون، نهج البلاغه، ص۳۳۹، خطبه ۱۵۸.    
۱۱. حسون، نهج البلاغه، ص۷۴۸، نامه ۶۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شقو»، ج۲، ص۶۰۵.    






جعبه ابزار