• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شَمَائل (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





شَمَائل: (عَنِ الْيَمِيْنِ وَ الشَّمآئِلِ)
«شَمَائل» از مادّه‌ «اصحاب شمال» (جمع‌ «شَمْأَل» بر وزن مشعل به معناى چپ) به صورت جمع آمده است.



(أَوَ لَمْ يَرَوْاْ إِلَى مَا خَلَقَ اللّهُ مِن شَيْءٍ يَتَفَيَّأُ ظِلاَلُهُ عَنِ الْيَمِينِ وَالْشَّمَآئِلِ سُجَّدًا لِلّهِ وَهُمْ دَاخِرُونَ) (آيا آنها مخلوقات خدا را نديدند كه سايه‌هايشان از راست و چپ حركت دارند، در حالى كه با خضوع براى خدا سجده مى‌كنند؟!)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه شمائل جمع شمال (چپ) و مقابل يمين (راست) است و جمع آوردن آن با اين‌كه طرف چپ يكى است به اعتبار اين بوده كه تمامى سمت‌هاى مفروض كه پشت سر و طرف چپ قرار بگيرند همه را چپ حساب كرده و در مقابل همه آن‌ها را، راست قرار داده چنان كه اگر شى‌ء واحد را صاحب سايه‌هاى چند دانسته به همين اعتبار است‌ كه سايه‌هاى طرف راست و چپ را سايه‌اى جداگانه اعتبار كرده و به اين اعتبار كه يک چيز را چند چيز حساب كرده كه داراى چند طرف چپ باشند، نه اين‌كه لفظ شى‌ء را مفرد آورده و معنا را جمع اعتبار كرده باشد. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)


۱. راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۴۶۴.    
۲. نحل/سوره۱۶، آیه۴۸.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۲۸۲.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۷۲.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۳۸۳-۳۸۴.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۲۶۴.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۲۶۹.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۶۱.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «شَمَائل»، ص۳۱۸.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره نحل | لغات قرآن




جعبه ابزار