شیربها
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شیربها به
پول ی گفته می شود که خانواده
عروس از
داماد می گیرند
شیر بها- كه امروزه در برخى مناطق رایج است- عبارت است از پولى كه
داماد قبل از مراسم
ازدواج، علاوه بر
مهر به خانواده
عروس مى دهد. عنوان یاد شده در كلمات برخى معاصران و نیز در پاسخ به
استفتائات مطرح شده است.
شیر بها غیر از
مهر است؛ از این رو،
احکام مهر بر آن مترتب نمى شود و پرداخت آن مى تواند تحت یكى از عناوین زیر باشد.
۱.
جعاله؛ بدین گونه كه
داماد در ازاى انجام دادن عملى
مباح از سوى خانواده عروس، همچون راضى كردن دختر به
ازدواج با وى، مالى را به عنوان
جعاله به آنان مى دهد. در این صورت، همه احكام
جعاله بر آن مترتب مى گردد و خانواده عروس در ازاى عمل یاد شده مستحق دریافت
اجرت تعیین شده خواهند بود و
داماد نمى تواند آن را پس بگیرد.
۲.
هبه؛ بدین گونه كه
داماد با رضایت، مالى را به خانواده دختر
هبه مى كند هرچند قصد او از اینكار جلب نظر پدر ومادر عروس یاكسب
رضایت خود عروس باشد.
در این فرض، گرفتن مال از
داماد، براى خانواده عروس
جایز است.
داماد نیز مى تواند تا زمانى كه آن
مال تلف نشده از
هبه خود برگردد و مال را پس بگیرد.
۳.
داماد راضى به پرداخت شیربها نباشد و دختر با
مهر تعیین شده راضى به
ازدواج با او باشد؛ لیكن بستگان عروس مانع این
وصلت باشند و
داماد به جهت رهایى دختر از این وضعیت و رفع مانع، ناگزیر از پرداخت شیربها به خانواده
عروس گردد. در این صورت، گرفتن شیربها بر خانواده عروس
حرام، و تصرف در آن
ضمان آور است و
داماد حتى پس از
تلف شدن مال مى تواند
رجوع كند و آن را پس بگیرد.
جمعي از پژوهشگران زير نظر سيد محمود هاشمي شاهرودي فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام، ج۴، ص۷۷۵-۷۷۶
