• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صمة بن عبدالله قشیری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


صمة بن عبدالله قشیری (م حدود ۹۵ هـ)، شاعر غزل‌سرایِ بدویِ مسلمان در عصر امویان (قرن اول هجری قمری) بود.


صمة بن عبدالله بن حرث بن قرة بن هبیره بن عامر قشیری، از قبیله بنی قشیر بن کعب بود که در آغاز از چادرنشینان عراق بود،
[۱] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۶، ص۲۹۱.    
سپس به شام کوچ کرد
[۲] بکری، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ج۱، ص۴۶۲.    
و در آنجا با خلیفه ـ ظاهراً ولید بن عبدالملک اموی (خلافت ۸۶-۹۶ هـ) ـ ملاقات نمود. خلیفه از صحبت با او خوشش آمد و مقرری برای او وضع کرد و او را بر سپاه اسب‌سواران گمارد و به نجد فرستاد.
[۳] بغدادی، عبدالقادر، خزانة الادب، ج۳، ص۶۲.    

قشیری را فردی عابد، زاهد و شریف
[۴] بغدادی، عبدالقادر، خزانة الادب، ج۳، ص۶۲.    
و یکی از شاعران مسلمان عصر اموی توصیف کرده‌اند.
[۵] ابن‌حزم، علی بن احمد، جمهرة انساب العرب، ص۲۸۹.    
او از جمله کسانی است که بهترین اشعار عاشقانه را سروده و کسانی چون ابراهیم بن محمد بن سلیمان ازدی اشعار او را ستوده‌اند.
[۶] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۶، ص۲۹۴.    

جد وی قرة بن هبیره رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را درک کرده بود.
[۷] بغدادی، عبدالقادر، خزانة الادب، ج۳، ص۶۲.    

صمّه سخت شیدا و دلباخته دخترعمویش «ریّا» شد و او را از پدرش خواستگاری کرد، اما پدرش به جهت غزل عاشقانه‌ای که صمّه در توصیف دخترش سروده بود تقاضای او را رد کرد.

قشیری در جنگ‌هایی که به منظور تصرف شمال ایران و بلاد دیلم صورت گرفت، شرکت کرد و سرانجام در حدود ۹۵ هـ در طبرستان درگذشت.
[۸] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۴۴.
[۹] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۳، ص۲۰۹.    


چند بیت شعر از صمة بن عبدالله برجای مانده است.
[۱۰] ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۳.    

دیگر منابع:
[۱۱] دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۹، ص۱۳۲۷۲.
[۱۲] ابن‌حزم، علی بن احمد، جمهرة انساب العرب، ص۲۸۹.    


۱. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۶، ص۲۹۱.    
۲. ↑ بکری، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ج۱، ص۴۶۲.    
۳. ↑ بغدادی، عبدالقادر، خزانة الادب، ج۳، ص۶۲.    
۴. ↑ بغدادی، عبدالقادر، خزانة الادب، ج۳، ص۶۲.    
۵. ↑ ابن‌حزم، علی بن احمد، جمهرة انساب العرب، ص۲۸۹.    
۶. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۶، ص۲۹۴.    
۷. ↑ بغدادی، عبدالقادر، خزانة الادب، ج۳، ص۶۲.    
۸. ↑ سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۴۴.
۹. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۳، ص۲۰۹.    
۱۰. ↑ ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۳.    
۱۱. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۹، ص۱۳۲۷۲.
۱۲. ↑ ابن‌حزم، علی بن احمد، جمهرة انساب العرب، ص۲۸۹.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۰۷، برگرفته از مقاله «صمة بن عبدالله قشیری».



جعبه ابزار