• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صَلْصال (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



صَلْصال
صَلْصال:(الإِنْسانَ مِنْ صَلْصالٍ)
«صَلْصال» از مادّه‌ «صلصلة» در اصل به معناى «رفت و آمد صدا در اجسام خشک» است؛ سپس به خاک‌هاى خشكيده كه وقتى اشاره به آن مى‌كنند صدا مى‌كند «صلصال» گفته شده است. باقی‌مانده آب در ظرف را نيز «صَلْصَله» مى‌نامند؛ چرا كه به هنگام حركت به اين طرف و آن طرف، صدا مى‌كند.
بعضى نيز گفته‌اند: «صلصال» به معناى «گِلِ بدبو» (لجن) است، ولى معناى اول‌ مشهورتر و معروف‌تر است.



ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با صَلْصال:

۱.۱ - آیه ۲۶ سوره حجر

(وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الإِنسَانَ مِن صَلْصَالٍ مِّنْ حَمَإٍ مَّسْنُونٍ) (ما انسان را از گل خشكيده‌اى همچون سفال كه از گل بدبوى تيره‌رنگى گرفته شده بود آفريديم.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: راغب در مفردات گفته: اصل معناى صلصال عبارت است از صدايى كه از هر چيز خشكى چون ميخ و امثال آن به گوش برسد، و اگر گل خشكيده را هم صلصال گفته‌اند. كه در قرآن هم آمده‌ (مِنْ صَلْصالٍ كَالْفَخَّارِ) و (مِنْ صَلْصالٍ مِنْ حَمَإٍ مَسْنُونٍ‌) از گل خشكيده‌اى از لايه‌اى متعفن بدين جهت است كه وقتى روى آن راه مى‌روند صدا مى‌كند. كلمه صلصله به معناى آب باقيمانده است، و از اين جهت صلصلة گفته‌اند كه حكايت از صداى حركتش در مزاده (مشک) مى‌كند. و بعضى گفته‌اند صلصال به معناى گل متعفن است كه از صل اللحم- گوشت گنديد گرفته شده است‌. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )

۱.۲ - آیه ۱۴ سوره رحمن

(خَلَقَ الْإِنسَانَ مِن صَلْصَالٍ كَالْفَخَّارِ) (انسان را از گلِ خشكيده‌اى همچون سفال آفريد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه صلصال به معناى گل خشكيده‌اى است كه وقتى زير پا مى‌ماند صدا مى‌كند، و كلمه فخار به معناى سفال است. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )


۱. حجر/سوره۱۵، آیه۲۶.    
۲. رحمن/سوره۵۵، آیه۱۴.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۸۸.    
۴. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۴۰۶.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۸۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۱۲۹.    
۷. حجر/سوره۱۵، آیه۲۶.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۶۳.    
۹. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۸۸.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۲۲۲.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۱۵۱.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۸۳.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۱۶.    
۱۴. رحمن/سوره۵۵، آیه۱۴.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۳۱.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۱۶۵.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۹۹.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۷۵.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۰۴.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه‌، بر گرفته از مقاله «صَلْصال»، ص۳۳۶.    






جعبه ابزار