• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبدالرزاق رانکوئی گیلانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


رانکوئی گیلانی، عبدالرزاق، عالم امامی قرن یازدهم است.



از تاریخ تولد وی اطلاعی در دست نیست.
وی در شیراز به دنیا آمد و همان‌جا پرورش یافت و تحصیل کرد.
پدرش، مُلّامیر گیلانی، اصالتآ اهل منطقه رانکوه در استان گیلان  بود
[۱] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۳، ص۳۸۷، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۲] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲۱، ص۱۱۰، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۳] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة: الروضة النضرة فی علماء المأة الحادیة عشرة، ج۱، ص۳۱۸، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۰.
[۴] امین، ج۷، ص۴۷۱.
[۵] احمد حسینی، تراجم الرجال، ج۱، ص۲۸۹، قم ۱۴۱۴.
که احتمالا با میرقاری کوکبی گیلانی (زنده در ۱۰۱۶ و مؤلف آثاری چون زبدةالحقایق)
[۶] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۱۲، ص۲۴ـ۲۵، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۷] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۱۸، ص۳۵۶ـ۳۵۷، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۸] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲۱، ص۱۳۹ـ۱۴۰، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۹] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲۲، ص۱۷۴، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
یکی است.
رانکوئی از سیدنسیمی رکنی شیرازی، عبدعلی حویزی و صالح بحرانی اجازۀ روایت داشت و خود به محمدابراهیم بواناتی اجازه روایت داد. 
[۱۰] احمد حسینی، تراجم الرجال، ج۱، ص۲۸۹، قم ۱۴۱۴. 



سال درگذشت عبدالرزاق نامعلوم است؛ همین‌قدر می‌دانیم که تا ۱۰۸۷ که شرح مصباح‌الشریعة را نوشته، زنده بوده است.


دو اثر برای رانکوئی برشمرده‌اند: یکی، تحریر القواعدالکلامیة در شرح قواعدالعقاید، اثر کلامی خواجه نصیرالدین طوسی ؛ دیگری، شرح مصباح‌الشریعة و مفتاح‌الحقیقة.
[۱۱] عبداللّه افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۳، ص۱۱۵، قم ۱۴۰۱.
[۱۲] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۳، ص۳۸۷ـ۳۸۸، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۱۳] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲۱، ص۱۱۰ـ۱۱۱، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

مصباح‌الشریعة مشتمل بر احادیثی منسوب به امام صادق علیه‌السلام دربارۀ معارف و اخلاق و آداب است.
برخی، از جمله رانکوئی، گردآورنده این کتاب را شهیدثانی پنداشته‌اند.
نوشتن شرح قواعدالعقاید در ۱۰۷۷ و شرح مصباح‌الشریعة در ۱۰۸۷ به اتمام رسیده است.
[۱۴] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۳، ص۳۸۷ـ۳۸۸، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۱۵] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲۱، ص۱۱۰ـ۱۱۱، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۱۶] عبدالرزاق گیلانی، شرح فارسی مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة، ج۱، مقدمه، چاپ جلال‌الدین محدث ارموی، تهران ۱۳۴۳ـ۱۳۴۴ش.

شرح مصباح‌الشریعة، که به فارسی روان نوشته شده، با مقدمه و تصحیح محدّث ارموی در دو مجلد به چاپ رسیده است ( تهران ۱۳۴۳ش).


(۱) عبدالرزاق گیلانی، شرح فارسی مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة، چاپ جلال‌الدین محدث ارموی، تهران ۱۳۴۳ـ۱۳۴۴ش.
(۲) محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
(۳) محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة: الروضة النضرة فی علماء المأة الحادیة عشرة، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۰.
(۴) عبداللّه افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، قم ۱۴۰۱.
(۵) امین.
(۶) احمد حسینی، تراجم الرجال، قم ۱۴۱۴.

 
۱. ↑ محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۳، ص۳۸۷، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
۲. ↑ محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲۱، ص۱۱۰، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
۳. ↑ محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة: الروضة النضرة فی علماء المأة الحادیة عشرة، ج۱، ص۳۱۸، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۰.
۴. ↑ امین، ج۷، ص۴۷۱.
۵. ↑ احمد حسینی، تراجم الرجال، ج۱، ص۲۸۹، قم ۱۴۱۴.
۶. ↑ محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۱۲، ص۲۴ـ۲۵، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
۷. ↑ محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۱۸، ص۳۵۶ـ۳۵۷، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
۸. ↑ محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲۱، ص۱۳۹ـ۱۴۰، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
۹. ↑ محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲۲، ص۱۷۴، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
۱۰. ↑ احمد حسینی، تراجم الرجال، ج۱، ص۲۸۹، قم ۱۴۱۴. 
۱۱. ↑ عبداللّه افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۳، ص۱۱۵، قم ۱۴۰۱.
۱۲. ↑ محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۳، ص۳۸۷ـ۳۸۸، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
۱۳. ↑ محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲۱، ص۱۱۰ـ۱۱۱، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
۱۴. ↑ محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۳، ص۳۸۷ـ۳۸۸، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
۱۵. ↑ محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲۱، ص۱۱۰ـ۱۱۱، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
۱۶. ↑ عبدالرزاق گیلانی، شرح فارسی مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة، ج۱، مقدمه، چاپ جلال‌الدین محدث ارموی، تهران ۱۳۴۳ـ۱۳۴۴ش.



دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «عبدالرزاق رانکوئی گیلانی»، شماره۵۹۷۰.    



جعبه ابزار