اخلاق از دو بعد حائز اهمیّت و در خور بررسی است: نخست، شناسایی ماهیت خویها و خصلتهای نیک و زشت و دیگر، ابراز و بروز دادن آنها در ارتباط با دیگران. موضوع اول در علم اخلاق بحث میشود؛ لیکن محور دوم در فقه مطرح است که موضوع این مقاله میباشد.
اثربخشترین شیوۀ امر به معروف و نهی از منکر آن است که امر و نهی کننده، خود متخلّق به اخلاق نیکو و به دور از صفات ناپسند باشد تا در پرتو دعوت عملی، دیگران را به فضائل اخلاقی ترغیب کرده و از رذائل اخلاقی بازدارد.