• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبدالعزیز بن عمران زهری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


عبدالعزیز بن عمران زهری (م ۱۹۸ ق) از محدثان قرن دوم بوده و از امام صادق (علیه‌السّلام) روایت کرده ولی رجال‌نویسان وی را فردی غیر موثق و روایتش را غیر قابل اعتماد می دانند و دارای تالیفی به نام کتاب الاحلاف یا کتاب الاخلاق است.


ابوثابت عبدالعزیز بن عمران بن عبدالعزیز بن عمر زهری مدنی بغدادی اعرج، معروف به ابن ابی ثابت، از مردمان مدینه بود،
[۱] خطيب بغدادي، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
[۲] عقيلي، محمد، الضعفاء الکبیر، ج۳، ص۱۴.    
ولی مدتی به بغداد رفت و در دستگاه حکومت یحیی بن خالد برمکی خدمت کرد و پس از مدتی اقامت در بغداد، به زادگاهش مدینه بازگشت.
[۳] مزي، جمال الدين، تهذیب الکمال، ج۱۸، ص۱۸۱.    
[۴] خطيب بغدادي، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    

از امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) روایت کرده
[۵] ذهبي، شمس الدين، میزان الاعتدال، ج۲، ص۶۳۲.    
[۶] خزرجي، صفي الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۰.
و از محدثانی چون افلح بن سعید،
[۷] ذهبي، شمس الدين، تاریخ الاسلام، ج۴، ص۱۱۵۸.    
[۸] خطيب بغدادي، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
داود بن حصین، اسماعیل بن ابراهیم بن عقبه و هشام بن سعد
[۹] خزرجي، صفي الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۱.
نیز حدیث شنیده و روایاتی نقل کرده است. کسانی چون یعقوب بن محمد زهری،
[۱۰] رازي، ابن بي حاتم، الجرح و التعدیل، ج۵، ص۳۹۰.    
علی بن محمد مدائنی، ابراهیم بن منذر
[۱۱] وكيع الضبي، اخبار القضاة، ۲/۲۳.
[۱۲] خزرجي، صفي الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ج۱، ص۲۴۰.    
و ابوحذافة سهمی
[۱۳] ذهبي، شمس الدين، تاریخ الاسلام، ج۴، ص۱۱۵۸.    
[۱۴] خطيب بغدادي، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵    .
از وی روایت کرده‌اند.
او علاوه بر علم حدیث، به علم نسب شناسی نیز آگاه بود.
[۱۵] عسقلاني، ابن حجر، لسان المیزان، ج۷، ص۲۸۹.    
[۱۶] عسقلاني، ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۵۸.    
رجال‌نویسان ایشان را فردی غیرموثق و روایاتش را غیرقابل اعتماد دانسته‌اند.
[۱۷] ابن عدي، الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۷، ص۴۷۸.    
[۱۸] ابن زريق، الضعفاء و المتروکین، ص۱۶۸.    
گفته شده که وی به دلیل این که یک بار کتاب‌هایش طعمه حریق شد و در آتش سوخت، روایات را حفظ می‌نمود و از حفظ روایت می‌کرد، لذا دچار اشتباهات زیادی شده است.
[۱۹] خزرجي، صفي الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۱.
[۲۰] عسقلاني، ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۵۸.    


عبدالعزیز دارای تالیفی به نام کتاب الاحلاف
[۲۱] ابن النديم، الفهرست (الندیم)، ص۱۳۷.    
یا کتاب الاخلاق
[۲۲] بغدادي، اسماعیل، کشف الظنون، ج۵، ص۵۷۵.
بوده است.

ابوثابت، سرانجام به سال ۱۹۷ ق در مدینه درگذشت.
[۲۳] مزي، جمال الدين، تهذیب الکمال، ج۱۸، ص۱۸۱.    
[۲۴] خطيب بغدادي، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
در تاریخ وفاتش اختلاف است.
[۲۵] ذهبي، شمس الدين، تاریخ الاسلام ج۱۱، ص۲۴۵.    
[۲۶] باباني، هدیة العارفین ج۱، ص۵۷۵.    


منابع بیشتر برای مطالعه:
[۲۷] ابن سعد، الطبقات الکبری ج۵، ص۴۳۶.    


۱. ↑ خطيب بغدادي، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
۲. ↑ عقيلي، محمد، الضعفاء الکبیر، ج۳، ص۱۴.    
۳. ↑ مزي، جمال الدين، تهذیب الکمال، ج۱۸، ص۱۸۱.    
۴. ↑ خطيب بغدادي، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
۵. ↑ ذهبي، شمس الدين، میزان الاعتدال، ج۲، ص۶۳۲.    
۶. ↑ خزرجي، صفي الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۰.
۷. ↑ ذهبي، شمس الدين، تاریخ الاسلام، ج۴، ص۱۱۵۸.    
۸. ↑ خطيب بغدادي، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
۹. ↑ خزرجي، صفي الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۱.
۱۰. ↑ رازي، ابن بي حاتم، الجرح و التعدیل، ج۵، ص۳۹۰.    
۱۱. ↑ وكيع الضبي، اخبار القضاة، ۲/۲۳.
۱۲. ↑ خزرجي، صفي الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ج۱، ص۲۴۰.    
۱۳. ↑ ذهبي، شمس الدين، تاریخ الاسلام، ج۴، ص۱۱۵۸.    
۱۴. ↑ خطيب بغدادي، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵    .
۱۵. ↑ عسقلاني، ابن حجر، لسان المیزان، ج۷، ص۲۸۹.    
۱۶. ↑ عسقلاني، ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۵۸.    
۱۷. ↑ ابن عدي، الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۷، ص۴۷۸.    
۱۸. ↑ ابن زريق، الضعفاء و المتروکین، ص۱۶۸.    
۱۹. ↑ خزرجي، صفي الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۱.
۲۰. ↑ عسقلاني، ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۵۸.    
۲۱. ↑ ابن النديم، الفهرست (الندیم)، ص۱۳۷.    
۲۲. ↑ بغدادي، اسماعیل، کشف الظنون، ج۵، ص۵۷۵.
۲۳. ↑ مزي، جمال الدين، تهذیب الکمال، ج۱۸، ص۱۸۱.    
۲۴. ↑ خطيب بغدادي، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
۲۵. ↑ ذهبي، شمس الدين، تاریخ الاسلام ج۱۱، ص۲۴۵.    
۲۶. ↑ باباني، هدیة العارفین ج۱، ص۵۷۵.    
۲۷. ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری ج۵، ص۴۳۶.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۴۷، برگرفته از مقاله «عبدالعزیز بن عمران زهری».



جعبه ابزار