عطل (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَطَل (به فتح عین و طاء) یکی از مفردات به کار رفته در
قرآن کریم به معنای خالى شدن است.
عَطَل: عطالت بمعنى خالى شدن است.
در
اقرب الموارد آمده: «عَطِلَ الرَّجُلُ مِنَ الْمالِ وَ الْأَدَبِ: خَلَا» تعطيل: فارغ و خالى كردن «عَطَّلَ الشَّيْ‌ءَ: فَرَّغَهُ وَ أَخْلاهُ».
در
صحاح و
قاموس آمده: التَّعْطِيلُ: «التَّفْريغُ» و نيز در صحاح گويد: «عَطِلَتِ الْمَرْئَةُ و تَعَطَّلَتْ» يعنى «گردن زن از گردنبند خالى ماند».
در
نهج البلاغه خطبه ۱۸۰ فرموده:
«وَ أَصْبَحَتِ الدِّيَارُ مِنْهُ خَالِيَةً وَ الْمَسَاكِنُ مُعَطَّلَةً»، «خانه‌ها از
سلیمان فارغ و مساكن از وى خالى ماند».
(وَ إِذَا الْعِشارُ عُطِّلَتْ)،
«آنگاه كه حامله‌ها خالى ماند». چنانكه در «
عشر» گذشت.
(وَ بِئْرٍ مُعَطَّلَةٍ وَ قَصْرٍ مَشِيدٍ) يعنى: «اى بسا چاه متروك كه آب بر ندارد و اى بسا قصر مرتفع يا گچكارى شده كه از سكنه خالى است».
از اين
ماده فقط دو لفظ فوق در
قرآن مجید آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "عطل"، ج۵، ص۱۶.
