• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عقد اخوت(خام)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



عقد اخوّت
عقد اُخوّت پيمان برادرى است. از آن به مناسبت در بعضى كتب فقهى، همچون صيغ العقود و الايقاعات سخن گفته‌اند.
پيامبر اعظم صلّى اللّه‌ عليه و آله دو بار ميان ياران خود عقد اخوّت بست: بار نخست در مكّه ميان مهاجران و بار دوم در آغازين روزهاى هجرت به مدينه ميان مهاجران و انصار. در هر دوبار، خود آن حضرت با امير مؤمنان على عليه السّلام پيمان برادرى بست. بنابر اين، در مشروعيت و مطلوبيت اين پيمان شكى نيست.[۱]    
مؤمنان نيز از دير زمان به اين سنّت حسنه پايبند بوده و در روز عيد غدير با يكديگر عقد اخوّت مى‌بندند و اين كار را از اعمال اين روز خجسته مى‌دانند؛ ليكن در اين خصوص مستندى روايى به دست نيامده است. برخى به نقل از كتاب زاد الفردوس، ضمن اعمال روز عيد غدير چنين آورده‌اند: سزاوار است در اين روز با برادران دينى عقد اخوّت بسته شود؛ بدين گونه كه دست راست خود را بر دست راست برادر مؤمنش بگذارد و بگويد: «آخَيْتُكَ فى اللّه‌ِ و صافَيتُكَ فى اللّه‌ِ و صافَحتُكَ فى اللّه‌ِ و عاهَدْتُ اللّه‌َ و ملائكَتَهُ و كُتُبَهُ وَ رُسُلَهُ و انبياءَهُ و الأئِمَّةَ المَعصومينَ عَلَيهِمُ السّلامُ عَلى أنّى إنْ كُنتُ مِن أهلِ الجَنَّةِ و الشَّفاعَةِ و اُذِنَ لى بأنْ أدخُلَ الجَنَّةَ، لا أدخُلُها الاّ وَ أنتَ مَعى؛ براى خدا با تو برادر شدم و محبتم را براى خدا با تو خالص كردم و براى خدا دست در دست تو نهادم و با خدا، فرشتگان، كتابهاى آسمانى، پيامبران و امامان معصوم عليهم السّلام پيمان بستم كه چنانچه از اهل بهشت و شفاعت شدم و اذن دخول در بهشت يافتم، جز در معيت تو وارد بهشت نشوم». برادر مؤمنش در پاسخ مى‌گويد: «قَبِلْتُ و أسقَطْتُ عَنْكَ جَميعَ حُقوقِ الاُخُوَّةِ ما خَلا الشَفاعةَ و الدُّعاءَ و الزيارَةَ؛[۲]     پذيرفتم و تمامى حقوق برادرى، جز شفاعت، دعا و زيارت را از عهده تو برداشتم». فراز «أسقَطْتُ ...» را اولى نيز بگويد؛ چنان كه دومى نيز جمله «عاهَدتُ» را به گفته خود بيفزايد.[۳]    
خواندن اين پيمان به غير عربى نيز جايز است و عربى بودن شرط آن نيست.[۴]    
[۵]     صيغ العقود و الايقاعات ، ص۳۹۷ ـ ۳۹۸.

[۶]     مستدرك الوسائل، ج۶، ص۲۷۸ ـ ۲۷۹.

[۷]     صيغ العقود و الايقاعات، ص۴۰۲.

[۸]     ۴۰۴ ؛ توضيح المسائل مراجع، ج۲، ص۱۰۲۷.



جعبه ابزار