• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

علت همراه بردن اهل بیت امام حسین به کربلا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: امام حسین، خانواده، کربلا، حضور زنان، یزید.

پرسش: ‌چرا امام حسین (علیه‌السّلام) خانواده اش را به کربلا برد؟

پاسخ اجمالی: امام حسین (علیه‌السّلام) با تدبیر و حسابگری دقیق زنان و فرزندان را همراه خود به کربلا برد تا راوی رنج‌ها و گزارشگر صحنه‌های عاشورا و پیام‌رسان خون شهیدان باشند و سلطه‌ی یزیدی نتواند بر آن جنایت عظیم پرده بکشد. هدف امام حسین این نبود که خود و یاران و فرزندان خویش را به کشتن دهد بلکه هدف ایشان متوجه کردن مردم به فساد بنی‌امیه بود، و این‌که حکومت آنها حکومت اسلامی نیست و آنها در صدد محو و نابودی اسلام به خصوص اسم پیامبر هستند. بنابراین علت همراه بردن اهل بیت را باید در عوامل مختلف جستجو کرد از جمله: حضور اهل بیت در اسارت و بعد اسارت، تبلیغی بر علیه دستگاه یزیدیان و رسوایی آنها بود، حضور تشویق‌آمیز زنان به رزمندگان روحیه می‌بخشید، زنان به مجروحان و بیماران جنگ رسیدگی می‌کردند و از آنها پرستاری می‌کردند، گریه ها و ناله های زنان عواطف مردم را تحریک کرده و این نیز باعث ماندگاری واقعه کربلا شد.




فلسفه‌ی همراه بردن اهل‌ بیت توسط امام حسین (علیه‌السّلام) این بود که قیام حضرت بدون آنها کامل نمی‌شد. علت همراه بردن اهل بیت را باید در عوامل مختلفی جستجو کرد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.

۱.۱ - زنان راویان نهضت عاشورا

امام حسین (علیه‌السّلام) با تدبیر و حسابگری دقیق زنان و فرزندان را همراه خود به کربلا برد تا راوی رنج‌ها و گزارشگر صحنه‌های عاشورا و پیام‌رسان خون شهیدان باشند و سلطه‌ی یزیدی نتواند بر آن جنایت عظیم پرده بکشد یا قضایا را به گونه‌ای دیگر وانمود کند. از این رو وقتی ابن عباس به حضرت گفت: چرا زنان و کودکان را به عراق می‌بری پاسخ داد «انّ اللّه قدشاءِ اَنْ یراهُنَّ سبایا...؛ خدا خواسته که آنان را اسیر ببیند، این اشاره به همان برنامه حساب‌شده دارد.
به گفته مرحوم کاشف الغطاء اگر حسین (علیه‌السّلام) و فرزندان او کشته می‌شدند ولی آن سخنرانی‌ها و افشاگری‌های اهل‌ بیت در آن موقعیت‌های حساس نبود آن آثار و اهدافی که امام حسین در واژگون ساختن حکومت یزیدی داشت محقق نمی‌شد. اسارت اهل‌بیت با آن وضع رقت‌بار عواطف مردم را به نفع جبهه حق و به زیان حکومت یزید برانگیخت و سخنان حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) و امام سجاد (علیه‌السّلام) در طول اسارت لذت پیروزی را در ذائقه یزید و ابن‌ زیاد چون زهر تلخ ساخت و جلوی تحریف تاریخ را گرفت.

۱.۲ - زنان مبلغان نهضت عاشورا

حضرت می‌دانست که اصحابش توسط سپاه یزید به شهادت می‌رسند و هیچ‌کس از افراد بشر به این فاجعه و هدف آن آگاه نمی‌شوند؛ پس احتیاج به مروجینی دارد که ندای حق و حقیقت را به گوش انسان‌های عاقل برسانند و آن مروجین اهل‌بیت و زن‌ها و بچه‌های او بودند که مکمل قیام خونین کربلا بودند. یکی از هدف‌های تبلیغاتی حضرت این بود که اهل‌بیت و کودکان خود را همراه خود ببرد و به این وسیله در واقع دشمن را ناآگاهانه استخدام کرد که حامل یک عده مبلغ برای امام حسین (علیه‌السّلام) و برای اسلام حسینی علیه یزید باشد و این یکی از مهم‌ترین عناصر تبلیغی امام حسین (علیه‌السّلام) بود.

۱.۳ - رسوا کردن دولت یزیدیان

هدف امام حسین این نبود که خود و یاران و فرزندان خویش را به کشتن دهد بلکه هدف ایشان متوجه کردن مردم به فساد بنی‌امیه بود، و این‌که حکومت آنها حکومت اسلامی نیست و آنها در صدد محو و نابودی اسلام به خصوص اسم پیامبر هستند؛ بنابر این ایشان کاملا عالمانه اقدام به این کار نمود و به مردم دنیا ثابت کرد که اینها حاضر نیستند احدی از بنی‌هاشم زنده بماند حتی طفل شیرخوار را هم هدف تیر خواهند کرد، و با اهل‌ بیت پیغمبر نوعی رفتار می‌کنند که با امرای مشرکین هم آن‌طور سخت رفتار نکرده‌اند، و نظرشان جز نابودی اسلام و آثار نبوت و ریاست و حکومت چیزی دیگری نیست.
[۲] آیتی، محمد ابراهیم، بررسی تاریخ عاشورا، ص۳۱، (مقدمه).



پس با توجه به مطالب فوق این‌طور نتیجه می‌گیریم که فلسفه‌ی همراه بردن اهل بیت را باید در عوامل مختلف جستجو کرد:
۱. پیام‌رسانی: افشاگری‌های زنان و دختران کاروان کربلا چه در سفر اسارت و چه پس از بازگشت به مدینه پاسداری از خون شهدا بود سخنان بانوان هم به صورت خطبه و هم گفتگوهای پراکنده به تناسب زمان و مکان جلوه‌گر شد.
۲. نمایان شدن نقش زنان و مادران: در بسیاری از جنگ‌ها حضور تشویق‌آمیز زنان در جبهه به رزمندگان روحیه می‌بخشد در کربلا نیز مادران و همسران بعضی از شهدا این نقش را داشتند؛ و به تمام مادران تاریخ این درس را داده‌اند که در هنگام خطر برای دین، چگونه می‌توان از آن دفاع کرد.
۳. پرستاری: رسیدگی به بیماران و مداوای مجروحان از اهداف دیگر بود مانند نقش حضرت زینب در پرستاری از امام سجاد (علیه‌السّلام) که در آن زمان حساس حمایت او از امام سجاد (علیه‌السّلام) استمرار سلسله امامت را در پی داشت.
۴. عمق بخشیدن به بعد عاطفی: گریه‌ها و شیون‌ها، عزاداری بر شهداء تحریک عواطف مردم نسبت به ماجرای کربلا را عمق بخشیده و بر احساسات نیز تاثیر گذاشت و از این رهگذر ماندگارتر شد.
۵. از همه مهمتر ماموریت ویژه‌ی اهل بیت امام و مادران دراین نهضت که امام ازاین ماموریت آگاه بود و به همین روی آنان را به همراه برد.



۱. شهید مطهری، حماسه حسینی    .
۲. جواد محدثی، فرهنگ عاشورا.



۱. مطهری، مرتضی، حماسه حسینی، ج۳، ص۳۴۰، چاپ صدرا.    
۲. آیتی، محمد ابراهیم، بررسی تاریخ عاشورا، ص۳۱، (مقدمه).



سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله "چرا امام حسین(ع) خانواده اش را به کربلا برد؟"، تاریخ بازیابی:۱۳۹۹/۰۹/۰۴.    






جعبه ابزار