عنکبوت (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَنْكَبُوت یکی از مفردات به کار رفته در
قرآن کریم به معنای حشره معروفى است، كه از لعاب خود تار مى‌تند.
عَنْكَبُوت: حشره معروفى است كه از لعاب خود تار مى‌تند.
عَنْكَبُوت دو بار در قرآن مجيد ذكر شده:
(مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِياءَ كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتاً وَ إِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنْكَبُوتِ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ) در اين آيه ظاهرا تشبيه به صفت عنكبوت است و آن اينكه عنكبوت خانه‌اى ميسازد كه فقط نام آن خانه است و الا نه از سردى مانع است و نه از گرمى و غيره، لذا پس از
(كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوتِ) فرموده
(اتَّخَذَتْ بَيْتاً) يعنى منظور از تشبيه خود عنكبوت نيست بلكه كار سست و بى‌دوام آنست.
و جمله
(وَ إِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنْكَبُوتِ) توضيح مَثَل است. يعنى حكايت آنانكه جز خدا بمعبودهاى باطل گرويده‌اند مانند عنكبوت است كه خانه‌اى ساخته لا يضرّ و لا ينفع و فقط نام خانه دارد، نه اثر و فايده آن را. معبودهاى اينان نيز نظير همان تار عنكبوت است كه بهره و فايده ندارند،
(و لا يَخْلُقُونَ شَيْئاً وَ هُمْ يُخْلَقُونَ وَ لا يَمْلِكُونَ لِأَنْفُسِهِمْ ضَرًّا وَ لا نَفْعاً وَ لا يَمْلِكُونَ مَوْتاً وَ لا حَياةً وَ لا نُشُوراً).
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "عنکبوت"، ج۵، ص۵۸.
