عَزَمْتَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَزَمْتَ:
(فإِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللّٰهِ) عَزَمْتَ: از مادّه «عزم» به معنى «اراده حتمى بر انجام دادن كارى» است.
آيه مورد بحث مى‌گويد:
«...هنگامى كه تصميم گرفتى (قاطع باش و) بر خدا توكّل كن...»
همان اندازه كه به هنگام مشورت بايد، نرمش و انعطاف به خرج داد، در موقع اتخاذ تصميم نهايى بايد قاطع بود، بنابراين پس از برگزارى مشاوره و روشن شدن نتيجه مشورت، بايد هرگونه ترديد و دودلى و آراى پراكنده را كنار زد و با قاطعيت تصميم گرفت و اين همان چيزى است كه در آيه فوق از آن تعبير به «عزم» شده است و آن تصميم قاطع مى‌باشد.
به موردی از کاربرد
عَزَمْتَ در
قرآن، اشاره می‌شود:
(فَبِما رَحْمَةٍ مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنتَ فَظًّا غَليظَ الْقَلْبِ لانفَضّواْ مِنْ حَوْلِکَ فاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ فی الأَمْرِ فإِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللّهِ إِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلينَ) (به سبب رحمت الهى، در برابر مؤمنان، نرم و مهربان شدى و اگر خشن و سنگدل بودى، از اطراف تو، پراكنده مى‌شدند. پس آن‌ها را ببخش و براى آن‌ها آمرزش بطلب و در كارها با آنان مشورت كن! امّا هنگامى كه تصميم گرفتى، قاطع باش و بر خدا توكّل كن؛ زيرا خداوند توكّل كنندگان را دوست دارد.)
شیخ طبرسی در
مجمع البیان می‌فرماید:
(فإِذا عَزَمْتَ) یعنی چون تصميم قلبى بر انجام و امضاى كار گرفتى؛ و از حضرت امام صادق (ع) حديث است كه: «عزيمت به ضم عين» است و بنا بر اين قرائت، معنى چنين است: پس چون من براى تو عزم پديد آوردم و تو را به راه صواب ارشاد كردم و توفيق به تو دادم و اراده و صلاح را به تو باز نمودم.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «عَزَمْتَ»، ج۳، ص۱۶۷.
