• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فقا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



عَسیبُ الفَحل (= عَسَبُ الفَحل) در سه معنا بکار رفته است. ۱. نطفه نرینه؛ ۲. عمل جفت‌گیری؛ ۳. اجرت جفت‌گیری.



معانی یاد شده (نطفه نرينه، عمل جفت‌گيرى و اجرت جفت‌گيرى) در کتب لغت و به تبع در کلمات فقها برای «عسیب الفحل» یا «عَسَب الفحل» آمده است.
[۱] تاج العروس، واژه «عسب».، لسان العرب،واژه «عسب». مجمع البحرین، واژه «عسب».
[۲] نهایة الإحکام، ج۲، ص۵۰۹.
[۳] مفتاح الکرامة، ج۸، ص۲۴۹ - ۲۵۰.
[۴] مصباح الفقاهة، ج۱، ص۵۷ - ۵۸.



چمنشأ کاربرد این عنوان در فقه، حدیثی نبوی است که از «عسیب الفحل» نهی کرده است.
[۵] دعائم الاسلام، ج۲، ص۱۸.
[۶] من لایحضره الفقیه، ج۳، ص۱۷۰.
از آن در باب تجارت سخن گفته‌اند.


شکی نیست که مقصود از «عسیب الفحل» در حدیث نبوی عمل جفت‌گیری حیوان نر نیست؛ بلکه منظور یا خرید و فروش نطفه آن و یا اجرت گرفتن برای در اختیار گذاشتن حیوان نر جهت جفت‌گیری است. چنانچه مراد معنای نخست باشد، معامله به جهت مجهول بودن نطفه و نیز عدم امکان تحویل و نیز نجاست آن، حرام و باطل است؛
[۷] تذکرة الفقهاء، ج۱۰، ص۶۷.
[۸] کتاب المکاسب، ج۱، ص۲۹.
لیکن اگر مقصود اجرت گرفتن باشد، گرفتن اجرت بر این کار، مکروه است.
[۹] جواهر الکلام، ج۲۲، ص۱۳۴.



۱. تاج العروس، واژه «عسب».، لسان العرب،واژه «عسب». مجمع البحرین، واژه «عسب».
۲. نهایة الإحکام، ج۲، ص۵۰۹.
۳. مفتاح الکرامة، ج۸، ص۲۴۹ - ۲۵۰.
۴. مصباح الفقاهة، ج۱، ص۵۷ - ۵۸.
۵. دعائم الاسلام، ج۲، ص۱۸.
۶. من لایحضره الفقیه، ج۳، ص۱۷۰.
۷. تذکرة الفقهاء، ج۱۰، ص۶۷.
۸. کتاب المکاسب، ج۱، ص۲۹.
۹. جواهر الکلام، ج۲۲، ص۱۳۴.



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۵، برگرفته از مقاله «عسيب الفحل».    



جعبه ابزار