• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فیاله (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




فَيالَة (به فتح فاء و لام) از واژگان نهج البلاغه به معنای خطا رفتن و ضعف است.
این ماده و مشتقاتش چند بار در نهج البلاغه آمده است.



فَيَالة به معنای خطا رفتن و ضعف است.
«فَالَ‌ رأْيهُ‌ فَيالة: اخطاَ و ضعف»


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - نامه ۱۸

امیرالمومنین (علیه‌السلام) در نامه ای به عبد الله بن عباس عامل بصره مى‌نويسد: «فِی ذَلِکَ وَ کُنْ عِنْدَ صَالِحِ ظَنِّی بِکَ وَ لاَ یَفِیلَنَّ رَأْیِی فِیکَ وَ السَّلاَمُ.» «و در حسن ظنّ من باش رأى و نظرم درباره تو ضعيف نشود» (شرح‌های نامه: )

۲.۲ - نامه ۶۹

حضرت (علیه‌السلام) در نامه ای به سلمان فارسی در مورد ویژگی های کسانی که باید از آنها برحذر باشد چنین مینویسد: «یَفِیلُ رَأْیُهُ» «کسی که انديشه‌اش سست است» (شرح‌های نامه: )

۲.۳ - خطبه ۱۶۹

امام علی (علیه‌السلام) درباره اهل جمل فرمود: «وَ سَأَصْبِرُ ما لَمْ أَخَفْ عَلى جَماعَتِكُمْ; فَإنَّهُمْ إنْ تَمَّمُوا عَلَى فَيالَةِ هذَا الرَّأْي انْقَطَعَ نِظامُ الْمُسْلِمينَ» «تا از متفرق شدن شما (لشكريانم) نترسم از اقدام به جنگ صبر خواهم كرد، چون اگر اينها اين رأى ضعيف را پيش ببرند نظام مسلمین مى‌گسلد.» (شرح‌های خطبه: )


از این ماده چند مورد در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۳۶.    
۲. النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۴۴۵.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۲۲۴.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۰۳، نامه۱۸.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۲۱، نامه۱۸.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۷۶، نامه۱۸.    
۷. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۷، نامه۱۸.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۷۸.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۸۲.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۹، ص۲۳۴.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۳۲۰.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۲۶.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۷۵۷، نامه۶۹.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۱۴۳، نامه۶۸.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۶۰، نامه۶۹.    
۱۶. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۱۹، نامه۶۹.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۷۰.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۷۳.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۳۴۸.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۳۹۲.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۴۸.    
۲۲. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۸۰.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۷۷، خطبه۱۶۹.    
۲۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۲، ص۱۰۰، خطبه۱۶۴.    
۲۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۴۴، خطبه۱۶۹.    
۲۶. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۷۵، خطبه۱۶۹.    
۲۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۹۱.    
۲۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۹۴.    
۲۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۴۵۸.    
۳۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۱۰.    
۳۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۹۷.    
۳۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۰۳، نامه۱۸.    
۳۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۷۵۷، نامه۶۹.    



بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله « فیل »، ج۲، ص۸۳۶.    






جعبه ابزار