قبح (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قُبْح (به ضم قاف و سکون باء) از
واژگان قرآن کریم به معنای ناپسندى و دورى از
خیر آمده است. از مشتقات این واژه در
آیات قرآن مَقْبوح (به فتح میم و سکون قاف) به معنای ناپسند است.
قُبْح:
ناپسندى است. «قَبُحَ الشّى‌ء قُبْحاً ضدّ حسن»، قَبيح: ناپسند، هكذا مَقْبوح.
ايضا به معنى دورى از خير آمده «قَبَّحَهُ اللّه عن الخير: نحّاه».
(وَ أَتْبَعْناهُمْ فِي هذِهِ الدُّنْيا لَعْنَةً وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ هُمْ مِنَ الْمَقْبُوحِينَ) «مقبوحين» ممكن است به معنى «مبعدين» باشد يعنى: «در
دنیا پشت سر آنها
لعنت قرار داديم و آنها روز
قیامت از
رحمت خدا دورند»، يعنى هم در دنيا و هم در
آخرت ملعون‌اند.
راغب گويد: قبيح در اعيان آن است كه
چشم، ديدنِ آن را ناپسند دارد و قبيح از احوال و اعمال آنست كه
نفس آن را ناپسند داند. به نظر او «مقبوحين» در
آیه اشاره است به ناپسندى منظر و قيافه آنها از قبيل سياهى چهره، كبودى چشم، كشيده شدن در زنجيرها.
ممكن است «مقبوحين» را زشت‌ها معنى كرد اعمّ از آنكه از حيث قيافه باشد يا حال يعنى زشت‌اند از جهت
ذلّت، خوارى، بى‌يارى، قيافه صورت و غيره.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "قبح"، ج۵، ص۲۲۰-۲۲۱.
