• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قرء - به فتح قاف (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دیگر کاربردها: قرء (ابهام‌زدایی).

قَرْء (به فتح قاف و سکون راء) از واژگان قرآن کریم به معنای جمع کردن است. از مشتقات این واژه در آیات قرآن قُرْآن (به ضم قاف و سکون راء) به معنای خواندن می‌باشد.



قَرْء: جمع کردن است. «قَرَاَ الشّی‌ء قَرْءاً و قُرْآناً: جمعه و ضمّ بعضه الی بعض».
خواندن را از آن قرائت گویند که در خواندن حروف و کلمات کنار هم جمع می‌شوند. راغب گوید: «الْقِرَاءَةُ ضمّ الحروف و الکلمات بعضها الی بعض فی التّرتیل» ولی به هر جمع قرائت نگویند مثلا وقتی که گروهی را جمع کردی نمی‌گویی «قرئت القوم».


(فَاِذا قَرَاْتَ‌ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ‌) «چون قرآن خواندی به خدا پناه بر».
(وَ اِذا قُرِئَ‌ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَ اَنْصِتُوا لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ‌) «چون قرآن خوانده شود گوش کنید و ساکت باشید تا مورد رحمت قرار گیرید».
هر دو امر را حمل بر استحباب کرده‌اند و چه بهتر است که موقع تلاوت قرآن همه ساکت شده و گوش بدهند.

۲.۱ - قرآن

قُرْآن: این لفظ در اصل مصدر است به معنی خواندن، چنانکه در بعضی از آیات معنای مصدری مراد است، مثل‌: (اِنَّ عَلَیْنا جَمْعَهُ وَ قُرْآنَهُ‌ فَاِذا قَرَاْناهُ فَاتَّبِعْ‌ قُرْآنَهُ‌) قرآن در اینجا مصدر است مثل فُرْقان و رُجْحان هر دو ضمیر راجع به وحی‌اند، یعنی: «در قرآن عجله نکن زیرا جمع کردن آنچه وحی می‌کنیم و خواندن آن بر عهده ماست... و چون آن را خواندیم از خواندنش پیروی کن و بخوان».
سپس قرآن علم است به کتاب حاضر که بر حضرت رسول (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) نازل شده به اعتبار آنکه خواندنی است و آن مصدر از برای مفعول (مَقْرُوّ) است، قرآن کتابی است خواندنی باید آن را خواند و در معانیش دقّت و تدبّر نمود.
به نظر نگارنده همان خواندن سبب تسمیه این کتاب عظیم به این نام است. چنانکه خود قرآن به خواندن آن کاملا اهمیّت می‌دهد: (وَ اَنْ اَتْلُوَا الْقُرْآنَ‌) (و مأمورم قرآن را تلاوت كنم)، (وَ رَتِّلِ‌ الْقُرْآنَ‌ تَرْتِیلًا) (وقرآن را با تامّل و دقت بخوان)، (فَاقْرَؤُا ما تَیَسَّرَ مِنَ‌ الْقُرْآنِ‌) ( اكنون آنچه براى شما ميسّر است قرآن بخوانيد).
بعضی‌ها قرآن را در اصل به معنی جمع گرفته‌اند که اصل قَرْء به معنی جمع است در اینصورت می‌توانند بگویند که: آن مصدر از برای فاعل است، قرآن یعنی جامع حقائق و فرموده‌های الهی. ولی با ملاحظه آنچه گذشت معنای اول مقبول‌تر بلکه منحصر به فرد است. المیزان نیز آن را اختیار کرده است.


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۲۶۰.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۶۸.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۳۳۶.    
۴. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۱، ص۶۵.    
۵. زبیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۱، ص۳۷۰.    
۶. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۶۸.    
۷. نحل/سوره۱۶، آیه۹۸.    
۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۳۴۳-۳۴۴.    
۹. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۴۹۲.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۹۳.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۴۸.    
۱۲. اعراف/سوره۷، آیه۲۰۴.    
۱۳. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۳۸۲.    
۱۴. علامه طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۸، ص۴۹۹.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۷۹۱.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۰، ص۱۵۱.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص۷۰.    
۱۸. قیامة/سوره۷۵، آیه۱۷-۱۸.    
۱۹. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۱۰۹-۱۱۰.    
۲۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۱۷۵.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۰۰.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۱۰۹.    
۲۳. نمل/سوره۲۷، آیه۹۲.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۸۵.    
۲۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۴۰۴.    
۲۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۵۷۹.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۷۱.    
۲۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۸، ص۱۵۲.    
۲۹. مزمّل/سوره۷۳، آیه۴.    
۳۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۴.    
۳۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۶۱.    
۳۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۹۶.    
۳۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۶۹.    
۳۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۱۸.    
۳۵. مزمّل/سوره۷۳، آیه۲۰.    
۳۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۵.    
۳۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۷۶.    
۳۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۱۱۸.    
۳۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۷۵-۵۷۶.    
۴۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۳۹.    
۴۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۲۳۰-۲۳۱.    
۴۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲، ص۳۴۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "قرء"، ج۵، ص۲۶۰.    






جعبه ابزار