قرائت ابن کثیر قاری•
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قرائت ابن کثیر قاری به ویژگی‌ها، اصول و روش
قرائت ابن کثیر، از قاریان هفتگانه اطلاق می‌شود.
یکی از
قرائات سبع ، قرائت ابومعبد عبدالله بن کثیر مکی داری معروف به ابن کثیر (۴۵ - ۱۲۰ ق) است. وی در
مکه به دنیا آمد و در
عراق اقامت گزید؛ سپس به مکه بازگشت و در همانجا وفات کرد. ابن کثیر مردی فصیح و بلیغ و باوقار بود و از
صحابه رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم
عبدالله بن زبیر و
انس بن مالک را درک کرد و قرآن را بر
ابوسائب مخزومی خواند و قرائت آن را فراگرفت.
برخی دیگر گفته‌اند ابن کثیر قرائت را از مجاهد گرفته است و قرآن را بر درباس، غلام
ابن عباس عرضه کرده بود.
شافعی قرائت ابن کثیر را نقل کرده و آن را ستوده است و عده‌ای از دانشمندان، او را توثیق کرده‌اند.
ابن ندیم ، ابن کثیر را از قرای طبقه دوم شمرده است.
دو ویژگی مهم قرائت ابن کثیر:
۱. ذکر «
بسمله » بین هر دو
سوره ؛ به جز میان
سوره انفال و
توبه ؛
۲.
تلاوت به قصر در
مد منفصل و توسط در
مد متصل .
اصول قرائت ابن کثیر مکی:
۱. همزه: در کلماتی که دو همزه قطع جمع شوند، همزه دوم را به تسهیل (بینابین) قرائت کرده است.
۲. صله میم جمع: در کلمه «هم» (به ضم «ه» و نیز به کسر «ه») ضمیر جمع مذکر غایب، همواره «و» صله می‌افزاید و «همو» و «همو» ادا می‌کند؛ اما در وقف، همانند دیگر قاریان به سکون میم وقف می‌کند.
۳. صله «ه» ضمیر: ضمیر «ه» (الیه و منه) را صله واوی یا یایی می‌دهد و «الیهی و منهو» ادا می‌کند؛ مگر آن که پس از ضمیر مذکور حرف ساکنی قرار گیرد؛ مثل: یعلمه الله.
۴. مد: مد منفصل را به قصر و مد متصل را به توسط
قرائت می‌کند.
۵. «ی» های اضافه: کلمه «انی و اننی» را مانند نافع و ابوعمر هرگاه پیش از
همزه قطع یا وصل قرار گیرد، به فتح «ی» قرائت کرده است. مورد (انی اله)
از این قاعده مستثنا است.
۶. «ی»های زائد: همه «ی» های اضافی (مورد اختلاف قاریان) را به اثبات «ی» وقفا و وصلا قرائت کرده است.
شیوه ابن کثیر مکی را نیکو؛ اما پرطنین، درشت و توام با پذیرش و روشنی وصف کرده‌اند.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«قرائت ابن کثیر قاری».
