• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قلب القلب

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



قلب القلب، ابطال « قلب » مبطل علت در قیاس فقهی از طریق اقامه «قلب» دیگر می باشد.



قلب القلب، به معنای قلبی است که از سوی مستدل متوجه قلب معترض می‌گردد.


گاهی مستدل از راه قیاس ، مطلبی را اثبات می‌نماید، اما معترض در مقام اشکال به مستدل ، از طریق قلب، حکمی مخالف حکم مستدل را اثبات نموده و او را محکوم می‌نماید، حال اگر مستدل نیز در مقام جواب به معترض، از طریق قلب، اعتراض او را پاسخ دهد که لازمه قلب معترض ، با حکم مستدل منافات ندارد به این عمل «قلب القلب» می‌گویند، زیرا در حقیقت، اصل قیاس را از قلب محفوظ می‌دارد.


نکته:
در حقیقت، قلب همان معارضه است، با دو تفاوت:
۱. در قلب، زیادت در علت جایز نیست، به خلاف معارضات دیگر؛
۲. در قلب، منع وجود علت در فرع و اصل جایز نیست.
[۱] فخر رازی، محمد بن عمر، المحصول فی علم اصول الفقه، ج۵، ص (۲۶۶-۲۶۵).
[۲] باجی، سلیمان بن خلف، احکام الفصول فی احکام الاصول، ص۵۹۷.



معارضه .


۱. فخر رازی، محمد بن عمر، المحصول فی علم اصول الفقه، ج۵، ص (۲۶۶-۲۶۵).
۲. باجی، سلیمان بن خلف، احکام الفصول فی احکام الاصول، ص۵۹۷.



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «قلب القلب».



جعبه ابزار