• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لمح (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مقالات مرتبط: عناوین قاموس قرآن (جلد ۶).

لَمْح (به فتح لام و سکون میم) از واژگان قرآن کریم به معنای نگاه تند و چشم به هم زدن است. این لفظ فقط دو بار در قرآن آمده است.


لَمْح:
[۱] قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۲۰۵.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۴۶.    
[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۴۰۹.    
نگاه تند و چشم به هم زدن است.
در نهایه آن را نگاه تند گفته و گوید: در حدیث آمده: «کَانَ‌ یَلْمَحُ‌ فِی الصَّلَاةِ وَ لَا یَلْتَفِتُ» «در نماز با چشم اشاره می‌کرد و روی بر نمی‌گردانید».
[۴] ابن اثیر، مجدالدین، النهایه فی غریب الحدیث والاثر، ج۴، ص۲۶۹.    

در مجمع البیان آن را نگاه تند
[۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۹۴.    
[۶] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۵۱.    
و در قاموس اختلاس نظر
[۷] فیروزآبادی، قاموس المحیط، ج۱، ص۲۴۷.    
و در اقرب باز شدن چشم به سوی چیزی...
[۸] شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۵، ص۸۷.    
گفته است‌.

(وَ ما اَمْرُ السَّاعَةِ اِلَّا کَلَمْحِ‌ الْبَصَرِ اَوْ هُوَ اَقْرَبُ‌)
[۹] نحل/سوره۱۶، آیه۷۷.    
(و امر قیامت به قدرى نزديك و آسان است درست همانند چشم برهم زدن، و يا از آن هم نزديك‌تر).
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۷۵.    
[۱۱] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۳۰۵.    
[۱۲] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۴۴۱.    
[۱۳] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۷۹.    
[۱۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۲۰.    

(وَ ما اَمْرُنا اِلَّا واحِدَةٌ کَلَمْحٍ‌ بِالْبَصَرِ)
[۱۵] قمر/سوره۵۴، آیه۵۰.    
(و فرمان ما يك امر بيش نيست، همچون يك چشم بر هم زدن).
[۱۶] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۳۱.    
[۱۷] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۸۷.    
[۱۸] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۱۴۴.    
[۱۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۹۴.    
[۲۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۵۰.    

ظاهرا آیه دوم نیز درباره مجی‌ء آخرت است و مراد از امر، دستور وقوع آن می‌باشد و از «واحدة» می‌توان فهمید که تقدیر آن «و ما امرنا الّا کلمة واحدة» است و گرنه می‌بایست «واحد» گفته شود؛ یعنی: «کار آخرت و وقوع آن مانند اشاره چشم یا نزدیک‌تر از آن است».
احتمال هست مراد، آسانی وقوع قیامت در قدرت خدا باشد، مانند آسانی اشاره به چشم، نه سرعت وقوع قیامت.

این لفظ فقط دو بار در قرآن آمده است.

۱. ↑ قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۲۰۵.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۴۶.    
۳. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۴۰۹.    
۴. ↑ ابن اثیر، مجدالدین، النهایه فی غریب الحدیث والاثر، ج۴، ص۲۶۹.    
۵. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۹۴.    
۶. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۵۱.    
۷. ↑ فیروزآبادی، قاموس المحیط، ج۱، ص۲۴۷.    
۸. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۵، ص۸۷.    
۹. ↑ نحل/سوره۱۶، آیه۷۷.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۷۵.    
۱۱. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۳۰۵.    
۱۲. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۴۴۱.    
۱۳. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۷۹.    
۱۴. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۲۰.    
۱۵. ↑ قمر/سوره۵۴، آیه۵۰.    
۱۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۳۱.    
۱۷. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۸۷.    
۱۸. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۱۴۴.    
۱۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۹۴.    
۲۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۵۰.    


قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "لمح"، ج۶، ص۲۰۵.    


رده‌های این صفحه : مفردات قرآن | واژه شناسی واژگان سوره قمر | واژه شناسی واژگان سوره نحل
جعبه ابزار