لَیُبَطِّئَنَّ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَيُبَطِّئَنَّ: (مِنْكُمْ لَمَن لَّيُبَطِّئَنَّ) «لَيُبَطِّئَنَّ» از مادّه
«بُطْؤ» (بر وزن قطب) به معناى كندى در حركت مى‌باشد،
و چنان كه جمعى از اهل لغت و مفسران در اينجا ذكر كرده‌اند، هم معناى لازم را دارد و هم متعدى، يعنى هم‌خودشان درحركت كندند و هم ديگران را تشويق به اين كار مى‌كنند، و شايد با توجّه به اين كه از باب «تفعيل» است، فقط معناى متعدى را برساند، منتها گاهى خود را وادار به كندى مى‌كند و گاهى ديگران را.
(وَ إِنَّ مِنكُمْ لَمَن لَّيُبَطِّئَنَّ فَإِنْ أَصَابَتْكُم مُّصِيبَةٌ قَالَ قَدْ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَيَّ إِذْ لَمْ أَكُن مَّعَهُمْ شَهِيدًا) (در ميان شما، كسانى از
منافقان هستند، كه ديگران را به سستى مى‌كشانند؛ اگر مصيبتى به شما برسد، مى‌گويند: «
خدا به ما نعمت داد كه با آن‌ها (مجاهدان) شاهد آن مصيبت نبوديم.»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: بعضى گفته‌اند: حرف لام در كلمه (من) لام ابتدا است، براى اين كه كلمه (من) اسم است براى كلمه (ان)، كه در واقع مبتدا است، و لام دوم كه بر سر كلمه (يبطئن) آمده لام سوگند است، چون بر سر خبر (ان) در آمده، و اين خبر جمله فعليه‌اى است كه با نون تاكيد تشديد دار تاكيد شده و مصدر (تبطئه) كه مصدر باب تفعيل است، و فعل يبطئن از آن مشتق شده است، و همچنين مصدر باب افعال اين ماده، يعنى كلمه ابطاء به معناى تاخير در عمل است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «لَیُبَطِّئَنَّ»، ص۴۹۰.
