ماه خاتون گنجوی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ماه خاتون گنجوی (قرن
ششم هجری قمری) از زنان شاعر و سخنور بود که به زبان فارسی شعر می‌سرود.
او همسر
امیراحمد گنجوی، شاعر هم‌دوره‌اش، و دبیر دربار سلطان سنجر سلجوقی بود.
مهارتی ویژه در بداهه‌گویی داشت و بیشتر اشعارش در قالب رباعی و با مضامین اجتماعی و هزل‌آمیز بوده است.
از خانواده‌ای اصیل در گنجه بود و محبوبیت ویژه‌ای نزد سلطان داشت.
دیوانش در سال ۱۳۷۶ (هجری شمسی) در تهران چاپ شده و رباعیات او در کتابی به نام داستان
امیراحمد و مهستی نیز گردآوری شده است.
ماه خاتون مشهور به مهستی گنجوی از زنان سخنور و شاعر سده ششم (هجری قمری) که به زبان فارسی شعر گفته است.
بر پایه گزارش نفیسی از محققان معاصر، مهستی همسر امیراحمد گنجوی
معروف به ابن خطیب گنجه از شاعران آن روزگار بوده و در دربار سلطان سنجر سلجوقی (
۵۱۱ -
۵۵۲ هـ.ق) خدمت می‌کرد و ظاهراً از دبیران زمان بوده است.
چون در بعضی از منابع قدیم نام وی را مهستی دبیر ضبط کرده‌اند.
ماه خاتون از آثارش پیداست وی زنی بسیار باذوق و زبان‌آور بوده و در بدیهه‌گویی مهارتی تمام داشت و در اشعارش کلمات رکیک و هزل نیز دیده می‌شود.
هدایت، او را از بزرگ زادگان گنجه دانسته می‌نویسد: وی در خدمت سلطان سنجر سلجوقی بود و نزد وی از محبوبیت ویژه‌ای برخوردار بود بیشتر اشعارش رباعی بوده و در زمان سلطه عبیداللّه خان ازبک بر شهر هرات از میان رفته است.
سروده‌های مهستی در وصف مردم
و پیشه‌های آنان بوده و دیوانش در سال
۱۳۷۶ هـ.ش به انضمام شرح حال او در پنجاه ورقه در تهران به چاپ رسیده است.
سال‌ها پس از وی کتابی به نام داستان
امیراحمد و مهستی نوشته شد که داستان معاشقات وی و همسرش پیش از ازدواج بوده و همه رباعیات مهستی در آن گردآوری شده است.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «ماه خاتون گنجوی»، ج۴، ص۲۶۹.
