مبدل دانشنامه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دانشنامه جهان اسلام دارای متن متقنی است اما ساخت پانویس آن، سخت و زمان‌بر است، بر اساس روش دستی، برنامه‌ای نوشته شد که می‌تواند تا ۹۰ درصد پانویس‌ها را بسازد اما نیازمند به آماده‌سازی دارد.
در ابتدا روش دستی سپس روش ماشین، و در انتهاء روشی که ویکی نگار باید اعمال کند، توضیح داده می‌شود.
• برای سهولت در کار با کتاب دانشنامه و نحوه آن می‌توانید به
راهنمای عناوین پیشنهادی مراجعه داشته باشید.
مراحل روش دستی:
• ویکی نگار متن مقاله را می‌خواند.
• نام نویسنده که در داخل پرانتز است، در منابع جستجو می‌کند.
• پس از یافتن نام نویسنده، سایر مشخصه‌ها، از منبع استخراج می‌شود.
• سایر مشخصه ها به همراه شماره صفحه در ref گنجانده می‌شود.
نکته: معمولا نامی که در منبع قرار دارد، کامل‌تر است و در متن مقاله بخشی از آن آورده شده است.
در بخش متن مقاله، معمولا عبارتی که داخل پرانتز است، نشانی کتاب است.
در داخل پرانتز، بعد از
پرانتز و قبل از علامت
ویرگول ، نام نویسنده قرار دارد.
مثال:
(عسقلانی، ج۳، ص۶۵۱؛)• رایانه تک تک خطوط را در بخش منابع بررسی می کند.
• عبارتی که قبل از ویرگول اول است (مثل
عسقلانی) را انتخاب می کند.
• در منبع به دنبال نام نویسنده می‌گردد.
• اگر بخشی از «نام نویسنده» را، در منبع پیدا کرد، (به طور مثال اگر در منبع
ابن حجر عسقلانی نوشته شده) عبارت داخل پرانتز را به منبع اضافه می کند و دوطرف آن ref می‌زند.
توجه: اگر در متن مقاله دو منبع در پرانتز آورده شود، با علامت
سمیکالن یعنی
؛ از یکدیگر جدا می شوند.
مثال (عسقلانی، ج۳، ص۶۵۱؛ابن اثیر، ۱۹۷۰ـ۱۹۷۳، ج۵، ص۴۷۵).
کامپیوتر ابتدا نام نویسنده را که قبل از سمیکالن قرار دارد (
عسقلانی) را جستجو می‌کند، سپس به دنبال نام بعد از سمیکالن (
ابن اثیر) می گردد.
برای تبدیل مقاله‌های دانشنامه، مراحل زیر انجام دهید:
• ابتدا مقاله را از کتاب دانشنامه در کتابخانه کپی کرده و در یک فایل ورد قرار دهید.
• در مرحله بعد باید آدرسهای مقاله مرتب گردند.
برای این منظور ابتدا باید آدرسهایی که در آن از الفاظ همو و همان و همانجا آمده، هم در متن مقاله و هم در بخش منابع ویرایش شده و نام نویسنده و یا نام کتابی که مرتبط است جایگزین گردند.
توجه: همو غالبا اشاره به نام نویسنده است.
همان غالبا اشاره به نام نویسنده و نشانی کتاب است.
همانجا غالبا اشاره به نشانی کتاب است.
همانجاها اشاره به نام دو یا چند کتاب قبلی و نشانی هایی است که قبلا ذکر شده است.
• اگر نام نویسنده‌ای در متن و خارج از پرانتز است، آن را داخل پرانتز قرار دهید و بعد از نام نویسنده ویرگول بزنید.
• آدرس در داخل متن از یک پرانتز شروع شده و با بسته شدن پرانتز تمام می‌شود.
در داخل دو پرانتز ممکن است که چند آدرس آمده باشد. برای اینکه آدرسها از هم تفکیک شوند بعد از هر آدرسی علامت نقطه ویرگول (؛) زده شود.
آیه‌های قرآن در داخل پرانتز و به شکل (نام سوره: شماره آیه)در مقاله‌ها آورده شده است. اگر داخل پرانتز عبارت "سوره:" را اضافه کنیم (قبل از دو نقطه بدون فاصله و بعد از دو نقطه با کلمه بعدی یک فاصله باشد)، برنامه آن را به عنوان لینک به قرآن می فهمد و ref را در دو طرف آن اضافه می‌کند.
به عنوان مثال نشانی (سوره: الرحمن: ۲۰) تبدیل به "سوره الرحمن:۲۰" می شود و دو طرف آن ref اضافه می‌گردد.
• این نکته حتما باید رعایت شود تا مبدل درست عمل نماید:
در انتهای متن مقاله و قبل از منابع باید از کارکتر خط فاصله یعنی (
-) استفاده شود.
اگر حدود ۱۰ تا ۱۵ خط فاصله بین متن و منابع قرار گیرد، برنامه می‌تواند این دو بخش را از هم جدا کند.
مثال:
متن مقاله---------------
منابع مقاله• بعد از اتمام اصلاحات، متن آماده شده را داخل «مبدل دانشنامه» قرار دهید و تبدیل کنید.
۱. کلماتی که با «ابن» شروع می شود، در بعضی موارد با فاصله واقعی نوشته شده است.
مانند «ابن سعد» و در بعضی موارد با نیم فاصله نوشته شده است مانند «ابن‌سعد».
در همه موارد (در متن و در منابع) به فاصله واقعی تبدیل شود تا روش ماشینی درست عمل کند.
۲. در داخل پرانتز (رجوع کنید به) حذف شود؛ در غیر اینصورت عملیات تبدیل به مشکل برخواهد خورد.
• بعد از اینکه مقاله در مبدّل تبدیل شد، توجه شود اگر نام نویسنده دو بار ذکر شده است، نام اول پاک شود.
• تمام مواردی که در پانویس‌ها مثل مشخصات کتاب و غیره آمده است، پاک نشود.
• شماره جلد و صفحه به بعد از نام نویسنده و کتاب انتقال داده شود.
• برای نمونه به مقاله
حسان بن مالک کلبی رجوع شود.
• پانویس‌ها به دقت بررسی شود که مبدل درست کار کرده است یا نه، مثلا اگر نام نویسنده‌ای که دو بار آمده است یکی در اول و دومی بعدا ذکر شده است یکی هستند یا نه، اگر یکی نباشد یعنی درست کار نکرده است.
• در آدرس موجود در متن و منابع نقطه نباشد و در صورت وجود
نقطه تبدیل به
ویرگول بشود.
مثلا اگر آدرس این‌طوری باشد کلینی. ج۵، ص۱۴. تبدیل شود به کلینی، ج۵، ص۱۴.
• در آخر آدرسهای موجود در منابع باید
؛ باشد.
مثلا اگر آدرس این‌طوری باشد کلینی، ج۵، ص۱۴. تبدیل شود به کلینی، ج۵، ص۱۴؛
•
ادامه دارد ...
