مجمل عرضی خام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لفظ دارای اجمال ناشی از عوامل بیرونی، مجمل عرضی نام دارد.
مجمل عرضی، از اقسام
مجمل حقیقی و مقابل
مجمل ذاتی بوده و به لفظی گفته میشود که فی نفسه بدون دخالت عامل خارجی در
عرف و لغت معنای روشنی دارد و اجمال آن از عوامل خارجی ناشی میشود، مانند: کلمه «مختار» که
مشترک لفظی میان اسم فاعل و اسم مفعول است، گرچه قبل از اعلال اجمالی ندارد، اما پس از اعلال
مجمل میگردد، و یا مثل لفظ عامی که به وسیله مخصص مجهولی،
تخصیص زده شود، مانند: «اکرم العلماء الا بعضهم»؛ در این جا «العلماء» که
عام است معنای روشنی نزد اهل عرف و لغت دانان دارد، اما چون با مخصص مجملی مانند «بعضهم» تخصیص خورده و معنای «بعض» روشن نیست، اجمال مخصص به عام سرایت میکند و آن را نیز مجمل مینماید.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «مجمل عرضی».