محمد آبری (خام)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آبُری، ابوالحسن، محمد بن حسین بن ابراهیم بن عاصم بن عبدالله سجستانی (د ۳۶۳ق/۹۷۴م)، حافظ قرآن، و مورخ و محدث شافعی، از مردم آبُر، یكی از روستاهای سجستان. برای طلب علم و شنیدن حدیث به مصر، شام، حجاز، عراق عرب، جبال، و خراسان سفر كرد و از ابن‌خزیمه نیشابوری، ابوالعباس سراج نیشابوری، زكریا بن احمد بلخی، ابونعیم بن عدی استرابادی، ابوعرابه حرانی، احمد بن محمد بن ازهر سجزی، محمد بن یوسف هروی، محمد بن ربیع جیزی، مكحول بیروتی، محمد بن سهل قهستانی و دیگر همتایان آنان حدیث شنید. علی بن بشری لیثی سجستانی، یحیی بن عمار سجستانی و دیگران از او حدیث نقل كرده‌اند. ابن ناصرالدین او را آگاه از علم تجوید و نویسنده‌ای پركار شمرده است. اثر معروف او مناقب الامام الشافعی است كه تذكره‌نویسان آن را در نوع خود بهترین اثر شمرده‌اند. این كتاب ۷۵ باب دارد، گرچه خود نویسنده در مقدمه آن شمار بابها را ۷۴ ذكر كرده است. از این كتاب، ۸ برگ خطی كه در سده ۵ق/۱۱م نوشته شده در كتابخانه جارالله در استانبول به شماره ۱۶۳۲ و نسخه‌ای عكسی در معهد، المخطوطات العربیة‌المصوره در قاهره موجود است. نویسندگان تراجم با ستایش بسیار از او یاد كرده‌اند. وی در رجب ۳۶۳/ آوریل ۹۷۴م در سن تقریبی ۸۰ سالگی درگذشت.
فهرست منابع:
(۱)عزالدین ابن‌اثیر، الباب، مكتبة‌القدسی، ۱۳۵۷ق، ص ۱۲؛
(۲)ابوالفلاح ابن‌عماد حنبلی، شذرات الذهب، قاهره، مكتبة‌القدسی، ۱۳۵۰ق، ۳/۴۶ـ۴۷؛
(۳)علی بن هبةالله ابن‌ماكولا، الاكمال، حیدرآباد دكن، ۱۳۸۱ق، ۱/۱۲۲ـ۱۲۳؛
(۴)جمال‌الدین اسنوی، طبقات الشافعیة، به كوشش عبدالله الجبوری، بغداد، ۱۳۹۰ق، ۱/۸۱؛
(۵)حاجی خلیفه، كشف‌الظنون، استانبول، ۱۹۴۱م، ۲/۱۸۲۹؛
(۶)شمس‌الدین ذهبی، تذكرة الحفاظ، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۹۶۸م، ۳/۹۵۴ـ ۹۵۵؛
(۷)شمس‌الدین ذهبی، العبر، به كوشش فؤاد سید، كویت، ۱۹۶۱م، ۲/۳۳۰ـ۳۳۱؛
(۸)تاج‌الدین سبكی، طبقات الشافعیه، به كوشش عبدالفتاح محمد الحلو و محمود محمد الطناحی، قاهره، ۱۳۸۴ق، ۳/۱۴۷ـ ۱۴۸؛
(۹)عبدالكریم سمعانی، الانساب، حیدرآباد دكن، ۱۳۸۲ق، ۱/۶۳ ـ۶۴؛
(۱۰)خلیل بن ایبك صفدی، الوافی بالوفیات، به كوشش س. دیدرینگ، استانبول، مطبعة وزارة المعارف، ۱۹۴۹م، ۲/۳۷۲؛
(۱۱)ابوعبدالله یاقوت حموی، معجم البلدان، به كوشش فردیناند ووستنفلد، لایپزیگ، ۱۸۶۶ـ۱۸۷۰م، ۱/۴۹.
