• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن خلصه شذونی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: محمد بن خلصه شذونی


محمد بن خلصه شذونی (م ۵۲۱ هـ.ق) ادیب و لغت‌دان برجسته اندلسی بود.
او شاگرد ابن سیده بود و کتاب سیبویه را در بلنسیه و دانیه فراگرفت.
وی استاد ادبیات عرب، حافظ و فصیح‌اللسان به شمار می‌رفت.
او در شعر نیز تبحر داشت و دیوانی از او باقی است.
وی در مریه درگذشت و درباره تاریخ وفاتش اختلاف است، هرچند صفدی سال ۵۲۱ (هجری قمری) را ذکر کرده است.


ابوعبداللّه محمد بن خلصه شذونی لخمی کفیف اصل او از شذونه
[۱] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۸۳.    
(ناحیه‌ای در اندلس)
[۲] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۱۸۹.    
[۳] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳۵، ص۳۲۹.    
و خودش اهل مالقه
[۴] ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۱، ص۳۲۵.    
(یا بلنسیه
[۵] ابن ابار، محمد بن عبدالله، تحفة القادم، ج۱، ص۷.    
هر دو در اندلس) و ساکن دانیه
[۶] حمیدی، محمد بن فتوح، جذوة المقتبس، ج۱، ص۵۴.    
[۷] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۱۰۰.    
[۸] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۸۳.    
و مریه بود.
وی افتخار شاگردی ابن سیده را داشت.
[۹] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۱۰۰.    
[۱۰] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۸۳.    

کتاب سیبویه را در بلنسیه
[۱۱] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۸۳.    
و دانیه آموخت.
[۱۲] ابن ابار، محمد بن عبدالله، تحفة القادم، ج۱، ص۷.    
[۱۳] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۹۲.    

او استاد ادبیات عرب
[۱۴] ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۱، ص۳۲۵.    
و سرآمد لغت‌دانان عصر خویش گردید
[۱۵] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۱۰۰.    
و فصاحت بیان داشت و از حافظان بود.
[۱۶] ابن ابار، محمد بن عبدالله، تحفة القادم، ج۱، ص۷.    
[۱۷] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۹۲.    



شذونی شاگردانی داشت که ابوبکر غالب بن عطیه از شاگردان او محسوب می‌شد.
[۱۸] ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۱، ص۳۲۵.    



ابوعبداللّه در شعر مهارتی داشت
[۱۹] حمیدی، محمد بن فتوح، جذوة المقتبس، ج۱، ص۵۴.    
[۲۰] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۱۰۰.    
و در این زمینه دیوانی دارد.
[۲۱] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۸۳.    
[۲۲] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۱۰۰.    



محمد در مریه از دنیا رفت؛
[۲۳] ابن ابار، محمد بن عبدالله، تحفة القادم، ج۱، ص۷.    
[۲۴] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۹۲.    
اما در تاریخ وفات او اختلاف وجود دارد. صفدی آن را در ۵۲۱ (هجری قمری)
[۲۵] ابن ابار، محمد بن عبدالله، تحفة القادم، ج۱، ص۷.    
ذکر کرده است.
[۲۶] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۹۲.    

(دیگر منابع:
[۲۷] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۸، ص۷۲.    
[۲۸] حمیدی، محمد بن فتوح، جذوة المقتبس، ج۱، ص۵۴.    
[۲۹] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۱۸۹.    
[۳۰] ابن ماکولا، علی بن هبةالله، الاکمال، ج۵، ص۲۸۹.    
[۳۱] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳۵، ص۳۲۹.    
[۳۲] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۱۰۰.    
[۳۳] ابن‌ابار، محمد بن‌ عبدالله‌، المعجم فی اصحاب القاضی ابوعلی صدفی، ص۱۱۳.
)


۱. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۸۳.    
۲. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۱۸۹.    
۳. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳۵، ص۳۲۹.    
۴. ↑ ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۱، ص۳۲۵.    
۵. ↑ ابن ابار، محمد بن عبدالله، تحفة القادم، ج۱، ص۷.    
۶. ↑ حمیدی، محمد بن فتوح، جذوة المقتبس، ج۱، ص۵۴.    
۷. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۱۰۰.    
۸. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۸۳.    
۹. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۱۰۰.    
۱۰. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۸۳.    
۱۱. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۸۳.    
۱۲. ↑ ابن ابار، محمد بن عبدالله، تحفة القادم، ج۱، ص۷.    
۱۳. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۹۲.    
۱۴. ↑ ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۱، ص۳۲۵.    
۱۵. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۱۰۰.    
۱۶. ↑ ابن ابار، محمد بن عبدالله، تحفة القادم، ج۱، ص۷.    
۱۷. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۹۲.    
۱۸. ↑ ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۱، ص۳۲۵.    
۱۹. ↑ حمیدی، محمد بن فتوح، جذوة المقتبس، ج۱، ص۵۴.    
۲۰. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۱۰۰.    
۲۱. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۸۳.    
۲۲. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۱۰۰.    
۲۳. ↑ ابن ابار، محمد بن عبدالله، تحفة القادم، ج۱، ص۷.    
۲۴. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۹۲.    
۲۵. ↑ ابن ابار، محمد بن عبدالله، تحفة القادم، ج۱، ص۷.    
۲۶. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۹۲.    
۲۷. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۸، ص۷۲.    
۲۸. ↑ حمیدی، محمد بن فتوح، جذوة المقتبس، ج۱، ص۵۴.    
۲۹. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۱۸۹.    
۳۰. ↑ ابن ماکولا، علی بن هبةالله، الاکمال، ج۵، ص۲۸۹.    
۳۱. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳۵، ص۳۲۹.    
۳۲. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۱۰۰.    
۳۳. ↑ ابن‌ابار، محمد بن‌ عبدالله‌، المعجم فی اصحاب القاضی ابوعلی صدفی، ص۱۱۳.


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «محمد بن خلصه شذونی»، ج۴، ص۳۳۸-۳۳۹.


رده‌های این صفحه : ادیبان قرن 6 (قمری) | حافظان قرن 6 (قمری) | درگذشتگان سال 521 (قمری) | شاعران قرن 6 (قمری) | شخصیت‌های قرن 6 (قمری) | علمای قرن 6 (قمری) | لغویان قرن 6 (قمری) | مؤلفان قرن 6 (قمری)
جعبه ابزار