محمد بن علی نرسی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محمد بن علی نرسی (
۴۲۴ ـ
۵۱۰ هـ.ق) ادیب، قاری، حافظ و محدث کوفه بود که به سبب قرائت زیبا به اُبَیّ بن کعب تشبیه شد.
وی برای فراگیری حدیث به شهرهای مختلف سفر کرد و از استادان برجسته بهره برد.
بسیاری از محدثان بزرگ از او روایت کردهاند و در وثاقت و حفظ حدیث ستوده شده است.
او با نسخهبرداری کتاب روزگار میگذراند و به تهجد معروف بود.
از آثارش
معجم الشیوخ و
جزء فی غرائب الحدیث است.
وی سرانجام در سال ۵۱۰ (هجری قمری) در حِلّه وفات کرد.
ابوالغنائم محمد بن علی بن میمون نَرسی کوفی ملقب به
اُبَیُ النرسی ادیب، قاری،
حافظ
و محدث
کوفه در شوال ۴۲۴ (هجری قمری)
متولد شد.
از همان دوران نوجوانی، به دلیل قرائت بسیار زیبایی که از قرآن داشت،
او را به اُبَیّ بن کعب صحابی، سید قرّاء تشبیه کرده
و به او اُبَیّ النَرْسی،
منسوب به نَرْسی نهری از نهرهای کوفه گفتند.
وی در دوران جوانی به منظور کسب علم و شنیدن حدیث، به مناطق گوناگون ازجمله بغداد،
بیتالمقدس،
حلب، دمشق و مکه مسافرت کرد.
او با اجرت کتابهایی که نسخهبرداری میکرد، زندگیاش را تأمین مینمود.
وی در تهجد و شبزندهداری زبانزد خاص و عام بود
و بسیاری از محدثان و اصحاب تراجم او را به حفظ و معرفت حدیث ستوده و وی را فردی امین و موثق
شمردهاند.
محمد بن ناصر سلامی نیز درباره او گفته است مثل او در حفظ حدیث و وثاقت دیده نشده است.
نرسی در کوفه از بزرگانی چون محمد بن علی بن عبدالرحمان علوی،
ابوالحسن محمد بن اسحاق بن فدویه،
ابوطاهر محمد بن عطار و محمد بن محمد بن خازم بهرهمند شد.
وی از کریمه مروزیه، ابواسحاق برمکی،
ابوعبداللّه بن حبیب قادسی، احمد بن محمد زعفرانی، احمد بن محمد بن قَفَرْجَل، ابومنصور بن سواق، ابوالقاسم تنوخی و بسیاری دیگر نیز حدیث شنید.
کوفی شاگردانی داشت که ابوطاهر سلفی، نصر بن ابراهیم مقدسی فقیه، ابوعبداللّه حمیدی، ابوبکر بن خاضبه، محمد بن ناصر سلامی، معالی بن ابی بکر کیّال، مسلم بن ثابت نحّاس، محمد بن حیدرة بن عمر حسینی و برخی دیگر از او روایت کردهاند.
ابوالغنائم آثاری داشت که
معجم الشیوخ و
جزءٌ فی غرائب الحدیث از آنهاست.
محمد بنا بر مشهور در شعبان
سال ۵۱۰ (هجری قمری)
در ۸۶ سالگی
در حِلّه وفات کرد.
جنازه او را به کوفه بردند
و در آنجا به خاک سپردند.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «محمد بن علی نرسی»، ج۴، ص۳۹۷-۳۹۸.