محمّدحسین اصفهانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«محمد حسین بن محمد رحیم ایوان کیفی ورامینی تهرانی اصفهانی» معروف به «صاحب فصول» در ایوان کیف متولد شده و در همانجا رشد می‌کند تا اینکه به
تهران می‌رود و در آنجا دروس مقدماتی را می‌آموزد.
هنگامی که برادرش
شیخ محمد تقی اصفهانی (متوفی ۱۲۴۸ ق)، صاحب هدایة المسترشدین فی شرح معالم الدین، به
اصفهان برمی گردد و مرجعیت در تدریس و نشر
علم به او می‌رسد، به اصفهان هجرت کرده و در آنجا مدتی طولانی در حلقه درس وی وارد می‌شود.
سپس به عراق هجرت کرده و در کربلای معلی ساکن شده و به تدریج در اثر انتشار افکار بلند او و تبحرش در
علم اصول شهرت او فراگیر می‌شود.
او با علمای طراز اول عصر خود نظیر سید ابراهیم بن محمد باقر موسوی قزوینی (متوفی ۱۲۶۴ ق) به مباحثات علمی پرداخته و با تدریس و بحث به نشر علوم و معارف اسلامی و
فقه و
اصول می‌پردازد. شاگردان بزرگ و فقهای گرانقدری نظیر سید محمد کوه کمری تبریزی (متوفی ۱۲۹۹ ق)، معروف به سید حسین ترک و علامه
شیخ جعفر تستری (متوفی ۱۳۰۳ ق) و شیخ محمد حسن آل یاسین کاظمی (متوفی ۱۳۰۸ ق)، فقیه مشهور، از محضر این عالم وارسته استفاده می‌کنند.
صاحب فصول در تعظیم شعائر اسلامی همت والایی داشت و
نماز جماعت را در حرم مطهر اقامه می‌کرد که طلاب و صالحین از مردم در
نماز او شرکت می‌کرده‌اند. وی در اقامه حدود و
امر به معروف و نهی از منکر در آن منطقه نقش بسیار مهمی داشته است. بخصوص با یک فرقه از
شیخیه که منتسب به شیخ احمد بحرانی بوده‌اند به مقابله برخاسته و با تشنیع آنان و تجاهر به
لعن و
تبری از عقائد فاسد آنها، این گروه را تضعیف کرده و اقتدار آنها را از بین می‌برد.
شیخ محمد حسین اصفهانی جامع معقول و منقول بوده و مخصوصا در اصول تبحری زائد الوصف داشته است. تحقیقات عمیق و افکار بلند او در کتاب «الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة» تدوین و نگارش یافته و به نام «فصول» معروف شده است.
برادرش، شیخ محمد تقی، صاحب هدایة المسترشدین (متوفی ۱۲۴۸ ق)، شیخ علی بن جعفر
کاشف الغطاء و شیخ اسد الله تستری از جمله اساتید وی بوده‌اند.
این عالم جلیل القدر بین سالهای ۱۲۵۴ تا ۱۲۶۱ ق در کربلای معلی چشم از
جهان فرو بست. بدن مطهر او را در صحن کوچک در حجره‌ای در طرف شرقی صحن مطهر در محلی که قبلا سید مهدی بن سید علی طباطبایی صاحب «ریاض العلماء» دفن شده بوده و در برابر بقعه صاحب «ضوابط» به خاک سپرده شده است.
تعدادی زیادی از
علما در محضر او زانوی تلمذ به
زمین زده‌اند که از آن جمله‌اند:
۱- شیخ محمد حسن آل یاسین کاظمی، فقیه مشهور (متوفی ۱۳۰۸ ق)
۲- شیخ جعفر بن حسین شوشتری نجفی (متوفی ۱۳۰۳ ق)
۳- سید حسین بن سید رضا حسینی بروجردی (متوفی ۱۲۷۶ یا ۱۲۷۷ ق)
۴- ملا حسین علی بن محمد تقی هروی اصفهانی حائری
۵- سید حسن بن محمد کوه کمری تبریزی نجفی، معروف به
سید حسین ترک (متوفی ۱۲۹۹ ق)
۶- سید زین العابدین مجاهد طباطبائی (متوفی ۱۲۹۲ ق)
۷- سید زین العابدین بن مسلم بار فروشی مازندرانی (متوفی ۱۳۰۹ ق)
۸- حاج ملا علی بن میرزا خلیل طبیب تهرانی (متوفی ۱۲۹۶ ق)
۱-
الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة۲-
الفقه الاستدلالی۳-
الرسالة الصومیة۴-
مشارع الاحکام
نرم افزار جامع اصول فقه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
