مخالفت امام علی با نبش قبر حضرت زهرا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امام علی،
شهادت،
نبش قبر،
دفن،
ابوبکر،
عمر ،
قبر حضرت زهرا،
مخالفت،
مخفی ،
خشمگین.
پرسش: آیا این مطلب صحیح است که بعد از دفن مخفیانه
حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها)، عده‌ای تصمیم به نبش قبرها و پیدا کردن مزار حضرت داشتند؟
پاسخ اجمالی: گزارش‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه، روز بعد از خاک‌سپاری حضرت زهرا (سلامالله
علیها)، مسلمانان از
شهادت حضرت زهرا (سلامالله
علیها) آگاه شده و به سمت
بقیع رفتند؛ اما با چهل قبر جدید مواجه شده و نتوانستند قبر دختر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را از میان آنها تشخیص دهند؛ لذا گروهی تصمیم به نبش قبرهای جدید و یافتن مرقد حضرت را داشتند که با واکنش شدید امام
علی (علیه‌السّلام) مواجه شدند. با فرض پذیرش این گزارش‌ها، دلیل واکنش شدید امام
علی (علیه‌السّلام) در برابر تصمیم به نبش قبر می‌تواند
موارد ذیل باشد:
حرام بودن نبش قبر،
وصیت حضرت زهرا (سلامالله
علیها)، در خطر نبودن
اسلام با
مقاومت در برابر نبش قبر، پیش‌گیری از بی‌احترامی‌ها آینده.
آیا صحیح است که بعد از شهادت حضرت زهرا (سلامالله
علیها) گروهی از مردم
مدینه خواستند، قبر آن حضرت (سلامالله
علیها) را پیدا کنند؛ اما وقتی خبر به امام
علی (علیه‌السّلام) رسید، دستمال زردی به سر بسته و آماده نبرد با آنان شدند؟
بر اساس گزارش‌های
متواتر و معتبر، امام
علی (علیه‌السّلام) پیکر حضرت زهرا (سلامالله
علیها) را شبانه و مخفیانه و به همراه چند نفر از خواص، به خاک سپردند و این موضوع طبق وصیت خود حضرت زهرا (سلامالله
علیها) بود. گزارش‌هایی نیز وجود دارد که بعد از این دفن مخفیانه، گروهی تصمیم به نبش قبرهای جدید و یافتن مرقد حضرت را داشتند که با واکنش شدید امام
علی (علیه‌السّلام) مواجه شدند. یکی از گزارش‌ها به قرار ذیل است.
روز بعد از خاک‌سپاری حضرت زهرا (سلامالله
علیها) بود که مسلمانان از شهادت حضرت آگاه شدند. آنان به سمت بقیع رفتند؛ اما با چهل قبر جدید مواجه شده و نتوانستند قبر دختر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را از میان آنها تشخیص دهند.
مردم از این مصیبت به گریه افتاده و یکدیگر را سرزنش کرده و گفتند:
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بیشتر از یک دختر به یادگار ننهاد که او نیز رحلت کرد و به خاک سپرده شد؛ شما موقع وفاتش حاضر نشدید و بر پیکرش
نماز نخواندید و محل دفنش را هم نمی‌دانید. برخی بزرگان آنها گفتند: گروهی از زنان مسلمان را احضار کنید تا این قبرها را بشکافند و
محل دفن حضرت زهرا (سلامالله
علیها) را به دست آورند تا بر بدن ایشان نماز بخوانیم و قبرش را زیارت کنیم!
هنگامی‌که این خبر به گوش امام
علی (علیه‌السّلام) رسید، خشمگین شده، چشمان مبارکش سرخ شده و رگ‌های گردنش بالا زد و قبای زرد رنگی که هنگام خشم بر تن می‌کرد را پوشید و تکیه بر
ذوالفقار زد و
وارد بقیع شد و
سوگند خورد که اگر یک سنگ از این قبرها جابه جا شود،
شمشیر می‌کشد و همه افرادی که آن‌جا هستند را تا آخرین نفر نابود می‌کند.
عمر بن خطاب به همراه برخی همراهانش با امام
علی (علیه‌السّلام) ملاقات کرد و گفت: ای اباالحسن! این چه رفتاری است که داری؟ به خدا قسم ما قبر فاطمه (سلامالله
علیها) را می‌شکافیم و بر پیکرش نماز می‌خوانیم، اما امام (علیه‌السّلام) لباس‌های او را گرفت و فرمود:
من از
حق خود تنها به این دلیل چشم‌پوشی کردم که مبادا مردم از
دین خود برگردند. به آن خدایی که جان
علی (علیه‌السّلام) در دست
قدرت او است، اگر به این قبرها دست‌اندازی کنید، زمین را از خون شما سیراب خواهم کرد. از این خیال صرف نظر کنید!
سپس ابوبکر با ایشان
ملاقات کرد و گفت: ای اباالحسن! تو را به حق پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و آن خدای بالای
عرش سوگند می‌دهم که آرام شوی؛ زیرا ما از انجام دادن کاری که
مورد پسند تو نیست خودداری می‌کنیم.
امام
علی (علیه‌السّلام) نیز لباس عمر را رها کرد و مردم پراکنده شده و به دنبال کارهای خود رفتند.
با فرض پذیرش این گزارش‌ها، دلیل واکنش شدید امام
علی (علیه‌السّلام) در برابر تصمیم به نبش قبر می‌تواند
موارد ذیل باشد:
۱. حرام بودن نبش قبر.
۲. وصیت حضرت زهرا (سلامالله
علیها)؛
زیرا حضرت وصیت کردند تا بدن ایشان مخفیانه به خاک سپرده شود، چرا که نمی‌خواست برخی افراد در
تشییع پیکر ایشان شرکت داشته باشند که در صورت نبش قبر، آن خواسته حضرت برآورده نمی‌شد.
۳. در خطر نبودن اسلام با مقاومت در برابر نبش قبر؛ زیرا جلوگیری امام
علی از نبش قبر همسرشان، باعث رویگردانی مردم از دینشان نخواهد شد.
۴. پیش‌گیری از بی‌احترامی‌ها آینده؛ زیرا همان‌گونه که در سده‌های اخیر به قبر
ائمه بقیع (علیه‌السّلام) بی‌احترامی شد، این امکان وجود داشت که بعد از مشخص‌شدن قبر حضرت زهرا (سلامالله
علیها)، مزارشان
مورد بی‌احترامی برخی بداندیشان قرار گیرد و از این رو باید به امام
علی (علیه‌السّلام) حق داد که هم قبر ایشان را مخفی نماید و هم وصیت کند که خودشان را در جایی به خاک بسپارند که تا مدت‌های طولانی جز اندکی از خواص، فرد دیگری جای مزار ایشان را نداند.
سایت اسلام کوئست، برگرفته از مقاله "آیا این مطلب صحیح است که بعد از دفن مخفیانه حضرت زهرا(س)، عده‌ای تصمیم به نبش قبرها و پیداکردن مزار حضرتشان داشتند؟"، تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۱۱/۲۴.
