• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مختار بن حسن ابن بطلان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: مختار بن حسن ابن بطلان


مختار بن حسن ابن بطلان (اوائل قرن ۵ ـ ۴۴۴ هـ.ق) پزشک، فیلسوف، ادیب و متکلم مسیحی بود که در بغداد به دنیا آمد.
وی شاگرد ابوالفرج بن طیب و ثابت بن ابراهیم حرّانی بود و مدتی در بیمارستان عضدی به تدریس و درمان مشغول شد.
ایشان به شهرهای موصل، حلب، مصر، قسطنطنیه و انطاکیه سفر کرد.
وی با علی بن رضوان، پزشک مصری، مکاتبات و اختلافاتی داشت.
او چهره‌ای زشت داشت و از طبابت درآمدی مختصر کسب می‌کرد.
آثار متعددی در پزشکی، فلسفه و زندگی اجتماعی نوشته است، از جمله تقویم الصحه و عمدة الطبیب.
وی در سال ۴۴۴ (هجری قمری) در انطاکیه درگذشت.


ابوالحسن مختار بن حسن بن عبدون ابن بطلان بغدادی
[۱] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۵.    
[۲] ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
[۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
[۴] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۲.    
[۵] مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۹۲.    
[۶] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
در اوایل قرن پنجم (هجری قمری) در بغداد به دنیا آمد.
[۷] گروهی از نویسندگان، زندگی نامه علمی دانشمندان اسلامی، ج۱، ص۸.
[۸] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۵.    
[۹] ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
[۱۰] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
[۱۱] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۲.    
[۱۲] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    

منابع رجالی وی را فیلسوف، پزشکی برجسته،
[۱۳] ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
[۱۴] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
[۱۵] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۲.    
[۱۶] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
متکلم، ادیب، شاعر و شیرین سخن معرفی کرده‌اند.
[۱۷] قفطی، علی بن یوسف، تاریخ الحکماء، ص۲۹۴.
[۱۸] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    



ابوالحسن نزد عالمان مسیحی
[۱۹] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۵.    
[۲۰] ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
[۲۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
[۲۲] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۲.    
[۲۳] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
کرخ
[۲۴] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
شاگردی کرد و از شاگردان برجسته ابوالفرج عبداللّه بن طیب بود و بسیاری از کتاب‌های حکمت و فلسفه را نزد او خواند.
[۲۵] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۵.    
[۲۶] ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    

ابوالفرج برای او احترام خاصی قائل بود و او را بر دیگر شاگردانش مقدم می‌داشت.
وی علم پزشکی را نزد ثابت بن ابراهیم حرانی آموخت و از ملازمان او بود.
[۲۷] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۵.    


مختار بن حسن ابتدا در بغداد به پزشکی پرداخت.
او سپس در بیمارستانی که عضدالدوله در آن‌جا تأسیس نمود، به تدریس و درمان بیماران مشغول شد.
وی به فرمان عضدالدوله تحقیقات پزشکی وسیعی را انجام داد.
[۲۸] گروهی از نویسندگان، زندگی نامه علمی دانشمندان اسلامی، ج۱، ص۸.


مختار از معاصران علی بن رضوان، پزشکی مصری بود و باهم مراسلات و مکاتباتی داشتند.
[۲۹] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۵.    

در سال ۴۳۹ (هجری قمری)
[۳۰] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۶.    
[۳۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
به قصد دیدن علی بن رضوان از بغداد به سوی مصر حرکت کرد
[۳۲] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۶.    
[۳۳] ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
[۳۴] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
و به فسطاط از شهرهای آن‌جا رفت و سه سال اقامت گزید.
[۳۵] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۶.    

در بین راه از شهرهای موصل و دیاربکر گذشت
[۳۶] ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
و وارد حلب شد که مدتی در آن‌جا ساکن شد
[۳۷] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
[۳۸] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
و از جانب معزالدوله مورد احترام واقع شد.
[۳۹] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    

در مصر
[۴۰] ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
[۴۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
رفت وآمدش با ابن رضوان بیشتر شد و بعد از مدتی میانه آن‌ها به هم خورد.
[۴۲] ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    

او بعد از این قضیه به قسطنطنیه رفت
[۴۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
[۴۴] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
و مدت یک سال هم در آن‌جا ماند و بعد هم به انطاکیه رفت.
[۴۵] ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
[۴۶] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
[۴۷] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    

وی در یکی از معابد راهبان آن‌جا تا آخر عمر به عبادت مشغول شد.
او چهره‌ای غیرطبیعی و زشت داشت و از راه پزشکی سبک درآمد می‌کرد.


بغدادی آثاری به جا گذاشته که آثار او عبارت‌اند از:
• الادیرة و الرهبان؛
[۴۸] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
[۴۹] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
[۵۰] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۳.    
[۵۱] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    

• شراء العبید و تقلیب الممالک و الجواری؛
[۵۲] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
[۵۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
[۵۴] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۳.    
[۵۵] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۱.    

• تقویم الصحه؛
[۵۶] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
[۵۷] ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
[۵۸] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
[۵۹] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۳.    
[۶۰] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۱.    

• مقالة فی شرب الدواء المسهل؛
[۶۱] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
[۶۲] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۱.    

• مقالة فی کیفیة دخول الغداء فی البدن و هضمه و خروج فضلاته و سقی الادویة المسهله و ترکیبها؛
[۶۳] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
[۶۴] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۳.    

• مقالة الی علی بن رضوان عند وروده الفسطاط جواباً عما کتبه الیه؛
[۶۵] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
[۶۶] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    

• مقالة فی علة نقل الاطباء المهرة تدبیر اکثر الامراض التی کانت تعالج قدیماً بالادویة الحارة الی التدبیر المبرد؛
[۶۷] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
[۶۸] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    

• مقالة فی الاعتراض علی من قال ان الفرخ أحر من الفروج بطریق منطقیه؛
[۶۹] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
[۷۰] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    

• المدخل الی الطب؛
[۷۱] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
[۷۲] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
[۷۳] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۳.    

• دعوة الاطباء ألفها للأمیر نصیر الدوله ابی نصر احمد بن مروان؛
[۷۴] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
[۷۵] ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
[۷۶] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
[۷۷] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۳.    
[۷۸] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۱.    

• دعوة القسوس؛
[۷۹] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
[۸۰] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۳.    

• مقالة فی مداواة صبی عرضت له حصاة؛
[۸۱] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
[۸۲] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    

• عمدة الطبیب فی معرفة النبات.
[۸۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    



ابن بطلان در سال ۴۴۴ (هجری قمری) از دنیا رفت.
[۸۴] ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
[۸۵] ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
[۸۶] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
[۸۷] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
[۸۸] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۲.    

(دیگر منابع:
[۸۹] براون، ادوارد، تاریخ طب اسلامی، ص۱۰۸.
[۹۰] یار شاطر، احسان، دانشنامه ایران و اسلام، ج۳، ص۴۴۳.
[۹۱] سارتون، جورج، مقدمه بر تاریخ علم، ج۱، ص۸۳۵.
[۹۲] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۲.    
[۹۳] انوشه، حسن، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۳۰۴.
[۹۴] جمعی از نویسندگان، دایرة المعارف الاسلامیه، ج۱، ص۹۸.
[۹۵] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۱، ص۲۶۳.
[۹۶] مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۹۲.    
[۹۷] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۷۵۶.    
[۹۸] بستانی، بطرس، دایرة المعارف، ج۱، ص۳۹۹.
[۹۹] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
)


۱. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۵.    
۲. ↑ ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۴. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۲.    
۵. ↑ مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۹۲.    
۶. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
۷. ↑ گروهی از نویسندگان، زندگی نامه علمی دانشمندان اسلامی، ج۱، ص۸.
۸. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۵.    
۹. ↑ ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
۱۰. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۱۱. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۲.    
۱۲. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
۱۳. ↑ ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
۱۴. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۱۵. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۲.    
۱۶. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
۱۷. ↑ قفطی، علی بن یوسف، تاریخ الحکماء، ص۲۹۴.
۱۸. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
۱۹. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۵.    
۲۰. ↑ ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
۲۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۲۲. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۲.    
۲۳. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
۲۴. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
۲۵. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۵.    
۲۶. ↑ ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
۲۷. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۵.    
۲۸. ↑ گروهی از نویسندگان، زندگی نامه علمی دانشمندان اسلامی، ج۱، ص۸.
۲۹. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۵.    
۳۰. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۶.    
۳۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۳۲. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۶.    
۳۳. ↑ ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
۳۴. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
۳۵. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۶.    
۳۶. ↑ ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
۳۷. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۳۸. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
۳۹. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
۴۰. ↑ ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
۴۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۴۲. ↑ ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
۴۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۴۴. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
۴۵. ↑ ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
۴۶. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۴۷. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
۴۸. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
۴۹. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۵۰. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۳.    
۵۱. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
۵۲. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
۵۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۵۴. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۳.    
۵۵. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۱.    
۵۶. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
۵۷. ↑ ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
۵۸. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۵۹. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۳.    
۶۰. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۱.    
۶۱. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
۶۲. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۱.    
۶۳. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
۶۴. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۳.    
۶۵. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
۶۶. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۶۷. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
۶۸. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۶۹. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
۷۰. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۷۱. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
۷۲. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۷۳. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۳.    
۷۴. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
۷۵. ↑ ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
۷۶. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۷۷. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۳.    
۷۸. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۱.    
۷۹. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
۸۰. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۳.    
۸۱. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
۸۲. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۸۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۸۴. ↑ ابن عربی، یوحنا، تاریخ مختصر الدول، ص۱۹۰.    
۸۵. ↑ ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۳۲۸.    
۸۶. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    
۸۷. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۹۱.    
۸۸. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۲.    
۸۹. ↑ براون، ادوارد، تاریخ طب اسلامی، ص۱۰۸.
۹۰. ↑ یار شاطر، احسان، دانشنامه ایران و اسلام، ج۳، ص۴۴۳.
۹۱. ↑ سارتون، جورج، مقدمه بر تاریخ علم، ج۱، ص۸۳۵.
۹۲. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۲۲.    
۹۳. ↑ انوشه، حسن، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۳۰۴.
۹۴. ↑ جمعی از نویسندگان، دایرة المعارف الاسلامیه، ج۱، ص۹۸.
۹۵. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۱، ص۲۶۳.
۹۶. ↑ مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۹۲.    
۹۷. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۷۵۶.    
۹۸. ↑ بستانی، بطرس، دایرة المعارف، ج۱، ص۳۹۹.
۹۹. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱۰.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «مختار بن حسن ابن بطلان»، ج۳، ص۳۸۲.


رده‌های این صفحه : ادیبان قرن 5 (قمری) | پزشکان قرن 5 (قمری) | درگذشتگان سال 444 (قمری) | درگذشتگان سده پنجم (قمری) | شاعران قرن 5 (قمری) | شخصیت‌های قرن 5 (قمری) | فلیسوفان قرن 5 (قمری) | مؤلفان قرن 5 (قمری) | متکلمان قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار