• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مخصص عقلی ضروری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مخصِّص برگرفته از بداهت عقل را مخصص عقلی ضروری گویند.



در جایی که مخصص، حکم ضروری عقل باشد، آن را مخصص عقلی ضروری می‌نامند؛ به بیان دیگر، در جایی که عقل بی درنگ حکمی را درک کند، آن حکم را حکم عقل ضروری، و در صورتی که با آن، عامی را تخصیص بزنند، آن را مخصص عقلی ضروری می‌خوانند.

۱.۱ - مثال

مانند این که مولا بگوید: «اکرم العلماء» و عبد با عقل خود درک کند که مولا اکرام همه عالمان کره زمین را نخواسته، بلکه اکرام عالمان محل و یا کشور خود را خواسته است.


مخصص لُبّی ضروری، در حکم مخصص لفظی متصل بوده و سبب اجمال عام می‌گردد.
[۳] فیض، علیرضا، مبادی فقه و اصول، ص۲۳۵.



۱. مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۱، ص۱۵۴.    
۲. مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۱، ص۱۵۰.    
۳. فیض، علیرضا، مبادی فقه و اصول، ص۲۳۵.



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «مخصص عقلی ضروری».



جعبه ابزار