• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مدبّر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مدبر در لغت یعنی پشت کننده.
[۱] فرهنگ جدید عربی- فارسی.





در اصطلاح یعنی شکست خورده و پشت به میدان کرده و کسی که در حال فرار است.
[۲] ینابیع الفقهیه، کتاب الجهاد، ص۲۹۹.




فراریان و کسانی که از دشمن شکست خورده و در حال عقب نشینی هستند، از هر صنف کافران باشند، تعقیب شده و به هلاکت می‏رسند.
[۳] ینابیع الفقهیه، کتاب الجهاد، ص۸۷.




همچنین فراریان بغاتی که دارای تشکیلاتی هستند که به آن ملحق می‏شوند و دو باره اجتماع می‏کنند، باید تعقیب شوند تا به هلاکت برسند، ولی فراریان آن گروه از بغاتی که تشکیلات ندارند یا تشکیلاتشان متلاشی شده، تعقیب نمی‏شوند.
[۴] ینابیع الفقهیه، کتاب الجهاد، ص۱۷۴.

امام صادق (علیه السلام) فرمود:
«لَیْسَ لِاهْلِ الْعَدْلِ انْ یُتْبَعُوا مُدْبِراً» «در شأن اهل عدالت نیست که فراریان را تعقیب کنند.»
[۶] شرایع الاسلام، ج۱، ص۲۳۶.

بدون شک، این سخن امام (علیه السلام) درمورد فراریان مسلمان است که دیگر قصد جنگ ‏ندارند.
اصطلاح مدبر در مورد افراد فراری نیروهای خودی نیز بکار برده می‏شود. برای آشنایی بیشتر به واژه فرار از جنگ مراجعه کنید.


 
۱. فرهنگ جدید عربی- فارسی.
۲. ینابیع الفقهیه، کتاب الجهاد، ص۲۹۹.
۳. ینابیع الفقهیه، کتاب الجهاد، ص۸۷.
۴. ینابیع الفقهیه، کتاب الجهاد، ص۱۷۴.
۵. وسائل الشیعه، ج۱۵، ص۷۳.    
۶. شرایع الاسلام، ج۱، ص۲۳۶.




جمعی از نویسندگان، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی، ص۱۱۳.



جعبه ابزار