مطلق و مقیّد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دو صفت
لفظ به لحاظ گستره شمول بر افراد
ماهیت را مطلق و مقید گویند.
مطلق و مقید، از صفات لفظ بوده و گاهی صفت معنا نیز میشود؛ به خلاف اطلاق و تقیید که صفت معنا بوده و گاهی صفت لفظ نیز میگردد.
درباره شیوع و سریان در
مطلق دو نظریه وجود دارد:
۱. شیوع و سریان در مطلق، به
وضع است؛
۲. شیوع و سریان در مطلق، به وسیله جریان
مقدمات حکمت است (نظر مشهور).
اطلاق و تقیید، یک امر نسبی است؛ به این معنا که هرگاه مفهومی با یکی از حالات عوارض و اوصافش سنجیده شود چنان چه آن مفهوم رها و وارسته از آن
قید در نظر گرفته شود نسبت به آن، مطلق است و هر گاه همراه با قید لحاظ شود، مقید است، مثل «اعتق رقبة مؤمنة» که نسبت به قید مؤمنه، مقید، و نسبت به قید دیگری مانند
عدالت، مطلق است.
فرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «مطلق و مقید».