معافری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محمد بن حیدرة معافری (
۴۶۳ ـ
۵۰۵ هـ.ق) از محدثان برجسته
اندلس و حافظان حدیث بود.
او پس از تحصیل نزد استادانی چون طاهر بن مفوّز، حسین غسانی و ابومروان بن سراج، در علوم
ادب،
لغت و
حدیث تبحر یافت.
وی در نقل روایت از بزرگانی همچون ابوالولید باجی و ابوعمر بن حذّاء اجازه داشت.
ایشان پس از وفات حسین غسانی جانشین او شد و کرسی نقل حدیث در مسجد جامع قرطبه را بر عهده گرفت.
او علاوه بر حدیث، در شعر نیز مهارت داشت و اثری در رد آرا و عقاید ابن حزم اندلسی نگاشت که نشانگر دانش و جایگاه علمی اوست.
وی در
ربیع الآخر سال ۵۰۵ (هجری قمری) در قرطبه درگذشت و در محله ربض به خاک سپرده شد.
ابوبکر محمد بن حیدرة بن مفوّز معافری اندلسی مشهور به
ابن مفوّز در سال ۴۶۳ (هجری قمری) احتمالاً در قرطبه به دنیا آمد.
بعد از گذر ایام کودکی، به تحصیل علم پرداخت و در زمینه علم ادب، لغت و علوم عربی همت گماشت.
ابن بشکوال او را شاعر نیز دانسته است.
ابوبکر از عمویش طاهر بن مفوّز و حسین غسانی حدیث شنید.
ابومروان بن سراج از دیگر استادان اوست.
محمد بن حیدرة با اطلاعاتی که در زمینه ادب، لغت و علوم عربی کسب کرده بود، در فهم حدیث و معانی آن مهارت یافت و از محدثان به‌نام سرزمین اندلس گشت.
حافظ حدیث و آگاه به علل حدیث و همچنین با اسناد روایات آشنا شد.
ابن مفوّز در نقل روایت از بزرگانی چون ابوالولید باجی و ابوعمر بن حذّاء اجازه داشت.
او بعد از استادش حسین غسانی به جای او نشست و کرسی نقل حدیث را در دست گرفت.
اندلسی در مسجد جامع شهر قرطبه به نقل حدیث می‌پرداخت و عموم مردم از او بهره می‌بردند.
محمد اثری در رد نظریه‌ها و عقاید ابن حزم اندلسی بر جای گذاشت که برخی آن را دال بر مهارت، دانش و پیشوایی او دانسته‌اند.
معافری در ماه ربیع الآخر سال ۵۰۵ (هجری قمری) در شهر قرطبه درگذشت و در محله ربض به خاک سپرده شد.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «محمد بن حیدرة معافری»، ج۴، ص۳۹۰.
