• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

معز بن بادیس صنهاجی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





معز بن بادیس صنهاجی (۳۹۸ ـ ۴۵۴ هـ.ق) حاکم مغرب که پس از مرگ پدرش به حکومت رسید و ۴۷ سال حکومت کرد.
او را به شجاعت، بخشندگی و احترام به علما ستوده‌اند.
ایشان برای حل اختلاف مذاهب، مردم را به پذیرش مذهب مالکی دعوت کرد، گرچه خود مالکی مذهب بود.
ابتدا دست‌نشانده فاطمیان مصر بود ولی بعدها به عباسیان گرایش پیدا کرد.
کتاب النفحات القدسیه را به او نسبت داده‌اند.
وی در سال ۴۵۴ (هجری قمری) در مهدیه درگذشت.



ابوتمیم معز بن بادیس بن منصور صنهاجی مغربی شرف الدوله مشهور به ابن بادیس از حاکمان مغرب است که در سال ۳۹۸ (هجری قمری) در منصوریه زاده شد.
در کودکی یا نوجوانی پس از مرگ پدرش به حکومت رسید و مدت ۴۷ سال در این مسند بود.
مورخان او را به اوصافی چون شجاعت، بخشندگی، خوش‌رفتاری، احترام و اکرام علما ستوده‌اند.




ابوتمیم درباره‌اش گفته شده چون مذهب حنفی (و به اعتقاد برخی تشیع) در این سرزمین گسترش یافت، او برای حل اختلاف بین مذاهب، دستور داد همگی به مذهب مالک روی آورند.
اما از آن‌جا که خود او مالکی بوده و از مسند قدرت دیگران را به کیش خود می‌خواند، هر ادعای مسالمت‌آمیز را زیر سؤال می‌برد.
مطالب بعدی را نیز باید به آن افزود که اینان در ابتدا دست نشانده فاطمیان مصر بودند.
در سال ۴۰۷ (هجری قمری) الحاکم برای او خلعت فرستاد و جانشینی او را به رسمیت شناخت؛ ولی بعدها از اطاعت فاطمیان سرپیچید، و به نام القائم بالله عباسی خطبه خواند. این حوادث قطعاً در سیاست‌ها و گرایش‌های مذهبی او تأثیرگذار بوده است.



کتاب النفحات القدسیه فی تراجم مشایخ الصوفیه را اثر ابن بادیس دانسته‌اند.



صنهاجی در نهایت در سال ۴۵۴ (هجری قمری) در مهدیّه درگذشت.



۱. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۵، ص۲۳۳.    
۲. ابن عذاری مراکشی، محمد بن محمد، البیان المغرب فی اخبار الاندلس و المغرب، ج۱، ۲۵۹.    
۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۴۰.    
۴. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۶۵.    
۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۳۷۱.    
۶. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۱۵.    
۷. ابن ابار، محمد بن عبدالله، الحله السیراء، ج۲، ص۲۱.    
۸. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۰۳.    
۹. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۷۱.    
۱۰. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۶۹.    
۱۱. مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۴، ص۱۶۵۶.    
۱۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۳۰۸.    
۱۳. بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون،ج۲، ص۶۶۶.    
۱۴. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۶۵.    
۱۵. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۰۳.    
۱۶. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۷۱.    
۱۷. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۶۹.    
۱۸. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۳۰۸.    
۱۹. بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۲، ص۶۶۶.    
۲۰. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۵، ص۲۳۴.    
۲۱. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۴۰.    
۲۲. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۶۵.    
۲۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۳۷۲.    
۲۴. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۶۹.    
۲۵. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۵، ص۲۳۴.    
۲۶. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۶۵.    
۲۷. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۶۹.    
۲۸. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۳۰۸.    
۲۹. ابن ابار، محمد بن عبدالله، الحله السیراء، ج۲، ص۲۲.    
۳۰. ابن عذاری مراکشی، محمد بن محمد، البیان المغرب فی اخبار الاندلس و المغرب، ج۱، ۲۵۹.    
۳۱. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۶۹.    
۳۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۳۰۸.    
۳۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۳۷۲.    
۳۴. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۱۵.    
۳۵. ابن ابار، محمد بن عبدالله، الحله السیراء، ج۲، ص۲۲.    
۳۶. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۳۷۲.    
۳۷. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۱۵.    
۳۸. ابن ابار، محمد بن عبدالله، الحله السیراء، ج۲، ص۲۲.    
۳۹. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۰۳.    
۴۰. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۷۱.    
۴۱. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۶۹.    
۴۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۳۰۸.    
۴۳. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۵، ص۲۳۳.    
۴۴. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۴۰.    
۴۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۳۷۲.    
۴۶. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۷۱.    
۴۷. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۷۰.    
۴۸. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۳۰۸.    
۴۹. ابن عذاری مراکشی، محمد بن محمد، البیان المغرب فی اخبار الاندلس و المغرب، ج۱، ۲۶۸.    
۵۰. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۴۰.    
۵۱. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۳۷۲.    
۵۲. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۰۳.    
۵۳. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۷۱.    
۵۴. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۵، ص۲۳۴.    
۵۵. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۴۰.    
۵۶. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۶۵.    
۵۷. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۷۰.    
۵۸. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۳۰۸.    
۵۹. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۰۳.    
۶۰. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۷۱.    
۶۱. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۵، ص۲۳۴.    
۶۲. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۴۰.    
۶۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۳۷۲.    
۶۴. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۰۳.    
۶۵. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۷۱.    
۶۶. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۶۹.    
۶۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۳۰۸.    
۶۸. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۵، ص۲۳۴.    
۶۹. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۴۰.    
۷۰. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۳۷۲.    
۷۱. ابن ابار، محمد بن عبدالله، الحله السیراء، ج۲، ص۲۱.    
۷۲. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۰۳.    
۷۳. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۳۰۸.    
۷۴. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۷۱.    
۷۵. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۴۰.    
۷۶. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۶۵.    
۷۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۳۰۸.    
۷۸. بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۲، ص۶۶۶.    
۷۹. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۵، ص۲۳۴.    
۸۰. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۴۱.    
۸۱. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۶۵.    
۸۲. ابن ابار، محمد بن عبدالله، الحله السیراء، ج۲، ص۲۱.    
۸۳. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۰۳.    
۸۴. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۶۹.    
۸۵. ۴۵۴ بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۲، ص۶۶۶.    
۸۶. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۴۱.    
۸۷. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۳۷۲.    
۸۸. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۷۰.    
۸۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۳۰۸.    
۹۰. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۳۷۱.    
۹۱. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۱۵.    
۹۲. ابن ابار، محمد بن عبدالله، الحله السیراء، ج۲، ص۲۱.    
۹۳. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۰۳.    
۹۴. ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، العبر، ج۳، ص۸۷.
۹۵. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۷۱.    
۹۶. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۶۹.    
۹۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۳۰۸.    
۹۸. مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۴، ص۱۶۵۶.    
۹۹. بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون،ج۲، ص۶۶۶.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «معز بن بادیس صنهاجی»، ج۳، ص۳۸۵.






جعبه ابزار