مفضل بن محمد معرّی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مفضل بن محمد معرّی (بعد
۳۷۰ ـ
۴۴۲ هـ.ق) فقیه، محدث، نحوی و ادیب
حنفی مذهب بود.
او برای تحصیل و روایت حدیث به
بغداد،
سامرا و
دمشق سفر کرد و شاگردانی چون ابوالقاسم نسیب داشت.
ایشان از
حسن بن محمد فحّام، ابوعمر بن مهدی و دیگران حدیث شنید.
وی در قضاوت دمشق و بعلبک فعال بود و برخی وی را معتزلی یا شیعه دانستهاند.
آثار مهمش شامل
اخبار النحاة،
التنبیه و
اللباب است.
وفات ایشان را سالهای مختلفی از جمله ۴۴۲ (هجری قمری)،
۴۴۳ (هجری قمری) و حتی
۴۰۳ (هجری قمری) ذکر کردهاند.
ابوالمحاسن مفضل بن محمد بن مشعر معرّی تنوخی بصری بعد از سال ۳۷۰ (هجری قمری)
در معره النعمان (شهری نزدیک
حلب) متولد شد.
او استاد در قرائت، محدث، از فقهای حنفی مذهب،
ادیب و نحوی بود.
وی برای فراگیری علوم و بیان حدیث، به بغداد،
سرمن رای و دمشق سفر کرده است.
ایشان قضاوت دمشق
و بعلبک
را به عهده داشت.
ابوالمحاسن از ابومحمد حسن بن محمد فحّام،
ابوعمر بن مهدی
و دیگران حدیث شنید.
مفضل بن محمد از افرادی مانند ابوالقاسم نسیب از او حدیث شنیدهاند.
تنوخی حنفی مذهب بود.
برخی از تاریخنویسان او را به
مذهب معتزلی و
تشیع نسبت دادهاند.
مفضل کتابهایی تألیف کرده است،
که آثار او عبارتاند از:
• اخبار النحاة؛
• التنبیه؛
• رسالة فی غسل الرجلین و وجوبه؛
• اللباب فی شرح تنبیه ابیاسحاق.
معرّی در سال ۴۴۲ (هجری قمری)
یا ۴۴۳ (هجری قمری)
در معرّه النعمان درگذشت.
برخی وفات او را ۴۰۳ (هجری قمری) یا
۴۰۴ (هجری قمری) ذکر کرده اند.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «مفضل بن محمد معرّی»، ج۳، ص۳۸۶.