ملاصادق مجتهد گیلانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مجتهد گیلانی، حاج ملاصادق
از علمای برجسته و مجاهد ایران در قرن سیزدهم هجری. از زندگی او اطلاع دقیقی در دست نیست. به نوشته ناسخ التواریخ، وی در ۱۲۷۳ ق به همراه حاج ملارفیع گیلانی بر ضد انلگیسی ها که بوشهر را به اشغال خود درآورده بودند اعلام جهاد نمود و در نامه ای به شاه آمادگی خود و نیروهای داوطلب گیلانی را برای جنگ با نیروهای انگلیسی اعلام داشت.
آقابزرگ تهرانی در کتاب الکرام البرره،شرح حال دو نفر از علمای گیلان را به همین اسم به اختصار آورده است. نخست شیخ محمدصادق تنکابنی، از شاگردان شیخ مرتضی انصاری که در اصفهان سکونت داشت و در حدود ۱۲۹۰ ق درگذشته است؛و دیگری شیخ محمدصادق رشتی که از علمای معروف و معاصر سیدمحمدباقر شفتی و از شاگردان آقا سیدعلی طباطبایی (صاحب ریاض) بوده است لکن تاریخ درگذشت او معلوم نیست، احتمال می رود که حاج ملاصادق همین فرد دوم باشد.
گریگوری ملکونوف، ایرانگرد روسی در کتاب خود که در ۱۲۷۷ ق نوشته، حاج ملاصاق و حاج ملارفیع را از «برجسته ترین شخصیت های روحانی گیلان» برمی شمرد. احتمال بسیار دارد که مسجد ملاصادق در صیقلان گیالن به نام وی باشد که محتملاً بانی و یا امام جماعت آن بوده است.
منابع: تاریخ روضه الصفا فی سیره الانبیاء و الملوک و الخلفاء، ۷۳۱:۱۰، روزنامه وقایع اتفاقیه، ۲۰۶۴:۳؛ طبقات اعلام الشسیعه، الکرام البرره فی القرن الثالث بعد العشره، ۶۲۹:۲، ۶۳۰، کرانه های جنوبی دریای خزر، ۶۹، ناسخ التواریخ سلاطین قاجاریه، ۱۴۰۷:۳؛ ولایات دارالمرز ایران، گیلان، ۸۵٫