• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ملص (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: (مقالات مرتبط).

مَلْص (به فتح میم و سکون صاد) از واژگان نهج البلاغه به معنای انداختن است. از مشتقات این کلمه در نهج البلاغه، اِمْلاَص (به کسر الف و سکون میم) به معنای آن است كه زن بچّه خود مرده بزايد و مرده بيرون اندازد. این کلمه تنها یک بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



مَلْص (مثل عقل) به معنای انداختن است. اِمْلاَص به معنای آن است كه زن بچّه خود مرده بزايد و مرده بيرون اندازد.


حضرت علی (علیه‌السّلام) در ذمّ اهل عراق و تساهل از جنگ فرموده: «أَمَّا بَعْدُ يَا أَهْلَ الْعِرَاقِ، فَإِنَّمَا أَنْتُمْ كَالْمَرْأَةِ الْحَامِلِ، حَمَلَتْ فَلَمَّا أَتَمَّتْ أَمْلَصَتْ، وَ مَاتَ قَيِّمُهَا، و طَالَ تَأَيُّمُهَا، و وَرِثَهَا أَبْعَدُهَا«امّا بعد يا اهل العراق فانّما انتم كالمرأة الحامل، حملت فلمّا اتمّت املصت و مات قيّمها و طال تأيّمها و ورثها ابعدها» «اى مردم عراق شما مانند زن حامله هستيد كه چون حملش تمام و كامل شد آن را سقط كرد، سپس شوهرش مرد و بى‌سرپرست ماند و بى‌شوهر ماندش زياد كشيد، آن‌گاه بدون فرزند از دنيا رفت و اقوام دور وارث او شدند.» (شرح‌های خطبه: ) گويا اشاره به صفين است كه چون پيروزيتان نزديک گرديد با قبول حكميت آن را از دست داديد.


این کلمه تنها یک بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۸۹.    
۲. طريحي نجفي، فخرالدين، مجمع البحرين، ت-الحسینی، ج۴، ص۱۸۴.    
۳. سيد رضي، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۳۰، خطبه ۷۰.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ص۱۱۵، خطبه ۶۹.    
۵. صالح، صبحي، نهج البلاغه، ص۱۰۰، خطبه ۷۱.    
۶. مكارم شيرازى، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان، ص۱۳۵، خطبه ۷۱.    
۷. بحرانى، ابن ميثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۱۵.    
۸. بحرانى، ابن ميثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۱۶.    
۹. مكارم شيرازى، ناصر، پيام امام اميرالمومنين، ج۳، ص۱۶۴.    
۱۰. هاشمى خويى، حبيب‌الله‌، منهاج البراعة في شرح نهج البلاغة، ج۵، ص۱۸۳.    
۱۱. ابن ابي‌الحديد، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۱۲۷.    
۱۲. سيد رضي، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۳۰، خطبه ۷۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، برگرفته از مقاله «ملص»، ص۹۸۹.    






جعبه ابزار