منسوخ
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
منسوخ به حکم شرعیِ نسخ شده توسط
حکم شرعی دیگر اطلاق می‌شود.
منسوخ، از
ارکان نسخ بوده و به معنای
دلیل معتبر شرعی است که به سبب دلیل معتبر شرعی دیگر (
ناسخ ) که پس از آن می‌آید،
حکم آن برداشته می‌شود، مانند
آیه شریفه: ﴿یا اَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اِذا ناجَیْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْواکُمْ صَدَقَةً﴾؛ هرگاه خواستید با
رسول خدا سخن سری بگویید، پیش از آن باید
صدقه بدهید»
که با آیه شریفه: ﴿اَ اَشْفَقْتُمْ اَنْ تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْواکُمْ صَدَقات﴾؛ «آیا ترسیدید فقیر شوید که از دادن صدقات قبل از
نجوا خودداری کردید؟» حکم آن وجوب صدقه برداشته شده است.به آیه اول، منسوخ و به آیه دوم، ناسخ اطلاق می‌شود.
در کتاب «
الذریعة الی اصول الشریعة » آمده است:«فاما المنسوخ فهوالدلیل الذی تغیر حکمه بالدلیل الناسخ».
فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «منسوخ».
