• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

منصور بن محمد سمعانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: منصور بن محمد سمعانی


منصور بن محمد سمعانی (۴۲۶ ـ ۴۸۹ هـ.ق) فقیه و محدث ایرانی، که در مرو متولد شد.
وی ابتدا پیرو مذهب حنفی بود، اما پس از بحثی با ابونصر بن صباغ در بغداد، به مذهب شافعی گروید.
پس از آن، به نیشابور رفت و در آن‌جا با حمایت نظام‌الملک به تدریس فقه شافعی پرداخت و پایه‌های این مذهب را در منطقه تقویت کرد.
او از بزرگان علم فقه و حدیث شناخته می‌شود.
وی آثار مهمی مانند منهاج اهل السنه، الرد علی القدریه و القواطع فی اصول الفقه دارد.
ایشان در سال ۴۸۹ (هجری قمری) در مرو درگذشت.


ابومظفر منصور بن محمد بن عبداللّه لجبار بن احمد سمعانی تمیمی مروزی
[۱] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۱.    
[۲] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۴.    
[۳] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۳۵.    
[۴] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
[۵] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
[۶] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
[۷] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
[۸] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
[۹] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۲۱۹.    
[۱۰] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    
[۱۱] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
[۱۲] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۳.    
در سال ۴۲۶ (هجری قمری) به دنیا آمد.
[۱۳] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۴.    
[۱۴] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۳۵.    
[۱۵] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
[۱۶] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
[۱۷] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    
[۱۸] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    

او اهل مرو بود.
[۱۹] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
[۲۰] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
[۲۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۳.    

علمای رجال اهل سنت او را فاضل، فقیهی زاهد، پرهیزگار و یگانه عصرش دانسته‌اند.


ابومظفر در مرو فقه حنفی را نزد پدرش
[۲۲] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۱.    
[۲۳] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۵.    
[۲۴] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۳۵.    
[۲۵] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
[۲۶] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    
و حدیث را از ابوغانم احمد بن علی کراعی
[۲۷] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۱.    
[۲۸] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۴.    
[۲۹] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۳۵.    
[۳۰] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
و ابوبکر ترابی
[۳۱] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۱.    
[۳۲] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۵.    
[۳۳] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۳۵.    
فرا گرفت.
او سپس برای فراگیری علوم بیشتر به شهرهای گرگان، بغداد و حجاز سفر نمود و از محضر محدثانی چون ابوالقاسم خلال،
[۳۴] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۱.    
عبداللّه لصمد بن مأمون و ابوعلی شافعی بهره برد.
[۳۵] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۱.    
[۳۶] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۵.    



مروزی سال ۴۶۱ (هجری قمری) وارد بغداد شد و سال ۴۶۸ (هجری قمری) زمانی که با ابونصر بن صباغ در مسئله‌ای به منازعه پرداخت، به مذهب شافعی گروید.
[۳۷] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۱.    
[۳۸] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۴.    
[۳۹] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
[۴۰] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
[۴۱] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
[۴۲] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
[۴۳] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
[۴۴] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۳.    


از منصور بن محمد کسانی چون ابوطاهر سنجی،
[۴۵] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۲.    
[۴۶] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۵.    
ابراهیم مروروذی،
[۴۷] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۳۶.    
عمر بن سرخسی از او روایت کرده‌اند.
[۴۸] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۲.    
[۴۹] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۵.    
[۵۰] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۳۶.    



منصور بغداد را به قصد مرو ترک نمود، ولی چون مردم از شافعی بودنش باخبر شده بودند، از دست او عصبانی بودند، لذا او را از مرو بیرون کردند.
[۵۱] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۶.    
[۵۲] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    

وی به ناچار به توس و از آن‌جا به نیشابور هجرت نمود.
[۵۳] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۶.    
[۵۴] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۴.    
[۵۵] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
[۵۶] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    

در آن‌جا مورد استقبال شایان مردم و نظام‌الملک و بزرگان شافعی قرار گرفت، برایش مجلس درس و وعظ تشکیل دادند.
[۵۷] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۶.    
[۵۸] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۴.    
[۵۹] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    

او به ترویج و تدریس فقه شافعی پرداخت و توانست پایه‌های این مذهب را در آن‌جا تقویت و مستحکم سازد.
[۶۰] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۶.    
[۶۱] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۴.    
[۶۲] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    

از این‌رو دوباره به مرو رفت و در آن‌جا به تدریس فقه شافعی مشغول گردید.
[۶۳] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۶.    
[۶۴] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۴.    
[۶۵] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    
[۶۶] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    


تمیمی تألیفاتی داشته که عبارت‌اند از:
• منهاج اهل السنه؛
[۶۷] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۷.    
[۶۸] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۲.    
[۶۹] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
[۷۰] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
[۷۱] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    
[۷۲] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
[۷۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۴.    

• القواطع فی اصول الفقه؛
[۷۴] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۷.    
[۷۵] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۲.    
[۷۶] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
[۷۷] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۴.    
[۷۸] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
[۷۹] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
[۸۰] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
[۸۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۴.    

• تفسیر القرآن؛
[۸۲] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۷.    
[۸۳] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۲.    
[۸۴] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
[۸۵] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۴.    
[۸۶] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
[۸۷] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    

• الاصطلاح؛
[۸۸] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۶.    
[۸۹] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
[۹۰] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۴.    
[۹۱] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
[۹۲] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
[۹۳] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    
[۹۴] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
[۹۵] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۴.    

• الانتصار فی الحدیث؛
[۹۶] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
[۹۷] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۷.    
[۹۸] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۲.    
[۹۹] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۴.    
[۱۰۰] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
[۱۰۱] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    
[۱۰۲] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
[۱۰۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۳.    

• الرد علی القدریه؛
[۱۰۴] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۷.    
[۱۰۵] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۲.    
[۱۰۶] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
[۱۰۷] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    

• البرهان؛
[۱۰۸] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۶.    
[۱۰۹] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۲.    
[۱۱۰] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۴.    
[۱۱۱] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
[۱۱۲] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
[۱۱۳] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    

• الاوساط و المختصر ، که درباره سیر در آفاق و اقطار می‌باشد.
[۱۱۴] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۲.    
[۱۱۵] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
[۱۱۶] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    



سمعانی سرانجام پس از تدریس و تألیف بسیاری که در فقه و حدیث داشت روز جمعه ماه ربیع الاول
[۱۱۷] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۵.    
[۱۱۸] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
[۱۱۹] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
[۱۲۰] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۴.    
[۱۲۱] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
[۱۲۲] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
[۱۲۳] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    
سال ۴۸۹ (هجری قمری)
[۱۲۴] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۵.    
[۱۲۵] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
[۱۲۶] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
[۱۲۷] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    
[۱۲۸] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
در مرو از دنیا رفت.
[۱۲۹] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۴.    
[۱۳۰] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
[۱۳۱] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
[۱۳۲] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۲۱۹.    

(دیگر منابع:
[۱۳۳] ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۴، ص۱۹.    
[۱۳۴] ذهبی، محمد بن احمد، دول الاسلام، ص ۲۵۱.
[۱۳۵] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
[۱۳۶] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
[۱۳۷] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
[۱۳۸] اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۳۲۱.
[۱۳۹] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
[۱۴۰] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    
[۱۴۱] داوودی، محمد بن علی، طبقات المفسرین، ج۲، ص۳۳۹.
[۱۴۲] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۲۱۹.    
[۱۴۳] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
[۱۴۴] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۳.    
[۱۴۵] صیرفینی، ابراهیم بن محمد، المنتخب من کتاب السیاق، ص۴۸۳.    
)


۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۱.    
۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۴.    
۳. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۳۵.    
۴. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
۶. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
۷. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
۸. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
۹. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۲۱۹.    
۱۰. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    
۱۱. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
۱۲. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۳.    
۱۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۴.    
۱۴. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۳۵.    
۱۵. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
۱۶. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
۱۷. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    
۱۸. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
۱۹. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
۲۰. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
۲۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۳.    
۲۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۱.    
۲۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۵.    
۲۴. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۳۵.    
۲۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
۲۶. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    
۲۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۱.    
۲۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۴.    
۲۹. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۳۵.    
۳۰. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
۳۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۱.    
۳۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۵.    
۳۳. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۳۵.    
۳۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۱.    
۳۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۱.    
۳۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۵.    
۳۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۱.    
۳۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۴.    
۳۹. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
۴۰. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
۴۱. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
۴۲. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
۴۳. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
۴۴. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۳.    
۴۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۲.    
۴۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۵.    
۴۷. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۳۶.    
۴۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۲۲.    
۴۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۵.    
۵۰. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۳۶.    
۵۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۶.    
۵۲. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    
۵۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۶.    
۵۴. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۴.    
۵۵. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
۵۶. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    
۵۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۶.    
۵۸. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۴.    
۵۹. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    
۶۰. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۶.    
۶۱. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۴.    
۶۲. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    
۶۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۶.    
۶۴. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۴.    
۶۵. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    
۶۶. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
۶۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۷.    
۶۸. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۲.    
۶۹. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
۷۰. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
۷۱. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    
۷۲. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
۷۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۴.    
۷۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۷.    
۷۵. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۲.    
۷۶. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
۷۷. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۴.    
۷۸. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
۷۹. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
۸۰. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
۸۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۴.    
۸۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۷.    
۸۳. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۲.    
۸۴. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
۸۵. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۴.    
۸۶. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
۸۷. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
۸۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۶.    
۸۹. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
۹۰. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۴.    
۹۱. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
۹۲. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
۹۳. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    
۹۴. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
۹۵. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۴.    
۹۶. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
۹۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۷.    
۹۸. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۲.    
۹۹. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۴.    
۱۰۰. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
۱۰۱. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    
۱۰۲. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
۱۰۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۳.    
۱۰۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۷.    
۱۰۵. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۲.    
۱۰۶. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
۱۰۷. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    
۱۰۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۶.    
۱۰۹. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۲.    
۱۱۰. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۴.    
۱۱۱. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
۱۱۲. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
۱۱۳. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    
۱۱۴. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۲.    
۱۱۵. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
۱۱۶. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
۱۱۷. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۵.    
۱۱۸. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
۱۱۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
۱۲۰. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۴.    
۱۲۱. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
۱۲۲. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
۱۲۳. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    
۱۲۴. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۴۵.    
۱۲۵. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰.    
۱۲۶. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
۱۲۷. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۴.    
۱۲۸. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
۱۲۹. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۴.    
۱۳۰. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
۱۳۱. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
۱۳۲. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۲۱۹.    
۱۳۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۴، ص۱۹.    
۱۳۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، دول الاسلام، ص ۲۵۱.
۱۳۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
۱۳۶. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
۱۳۷. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۶۰.    
۱۳۸. ↑ اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۳۲۱.
۱۳۹. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۱۱.    
۱۴۰. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۷۳.    
۱۴۱. ↑ داوودی، محمد بن علی، طبقات المفسرین، ج۲، ص۳۳۹.
۱۴۲. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۲۱۹.    
۱۴۳. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۳.    
۱۴۴. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۳.    
۱۴۵. ↑ صیرفینی، ابراهیم بن محمد، المنتخب من کتاب السیاق، ص۴۸۳.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «منصور بن محمد سمعانی»، ج۳، ص۳۹۰.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 489 (قمری) | زادگان سال 426 (قمری) | شخصیت‌های شافعی قرن 5 (قمری) | علمای شافعی قرن 5 (قمری) | فقهای شافعی قرن 5 (قمری) | مؤلفان شافعی قرن 5 (قمری) | محدثان شافعی قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار