• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مُصْرِخ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





مُصْرِخ:(مَّآ أَنَا بِمُصْرِخِكُمْ)
«مُصْرِخ» از مادّه‌ «اصراخ» در اصل از «صَرخ» به معناى فرياد كشيدن براى طلب كمک آمده است؛ بنابر اين «مُصْرِخ» به معناى فريادرس مى‌باشد، و «مستصرخ» به معناى كسى است كه فريادرسى مى‌خواهد.



(وَ قَالَ الشَّيْطَانُ لَمَّا قُضِيَ الأَمْرُ إِنَّ اللّهَ وَعَدَكُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَ وَعَدتُّكُمْ فَأَخْلَفْتُكُمْ وَ مَا كَانَ لِيَ عَلَيْكُم مِّن سُلْطَانٍ إِلاَّ أَن دَعَوْتُكُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِي فَلاَ تَلُومُونِي وَ لُومُواْ أَنفُسَكُم مَّا أَنَاْ بِمُصْرِخِكُمْ وَ مَا أَنتُمْ بِمُصْرِخِيَّ إِنِّي كَفَرْتُ بِمَآ أَشْرَكْتُمُونِ مِن قَبْلُ إِنَّ الظَّالِمِينَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ) (و هنگامى كه كار تمام مى‌شود، شیطان مى‌گويد: «خداوند به شما وعده حق داد؛ و من به شما وعده باطل دادم، و تخلّف كردم. من بر شما تسلّطى نداشتم، جز اين‌كه دعوتتان كردم و شما دعوت مرا پذيرفتيد؛ بنابراين، مرا سرزنش نكنيد؛ و خود را سرزنش كنيد. نه من فريادرس شما هستم، و نه شما فريادرس من. من نسبت به شرک شما درباره خود، كه از قبل داشتيد، و اطاعت مرا همرديف اطاعت خدا قرار داديد بيزار و كافرم!» به يقين ستمكاران عذاب دردناكى دارند!)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: در مجمع گفته است: كلمه مصرخ اسم فاعل از اصراخ است كه به معناى پناه دادن و به داد كسى رسيدن و فرياد او را پاسخ گفتن مى‌باشد گفته مى‌شود: استصرخنى فلان فاصرخته يعنى او از من كمک خواست من هم به كمكش رسيدم‌ اين جمله، حكايت كلام شيطان است كه در روز قیامت به ظالمين مى‌گويد و كلام جامعى است از او زيرا در اين عبارت كوتاه، موقعيتى را كه با مردم داشت بيان نموده و رابطه خود و ايشان را در برابر تمام مردم خيلى پوست كنده بيان مى‌كند.
خداى تعالى هم وعده داده بود كه به زودى ايشان را به اختلافاتى كه مى‌كردند خبر مى‌دهد و به زودى در روز قيامت حق هر چيزى را از طرف همان‌هايى كه در دنيا حق را مى‌پوشاندند ظاهر مى‌گرداند لذا ملائکه از شرک ايشان بيزارى مى‌جويند، شيطان‌هاى انسى و جنى هم ايشان را طرد مى‌كنند، بت‌ها و خدايان دروغين هم نسبت به شرک و كفر ايشان بيزارى و كفر مى‌ورزند، پيشوايان ضلالت هم جوابشان را نمى‌دهند، خود مجرمين هم به گمراهى خود اعتراف مى‌كنند، و اين معانى همه در آيات بسيارى از قرآن کریم آمده، و چيزى از آن بر اهل دقت و تدبير پوشيده نيست. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )


۱. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۲۲.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۴۳۷.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۰، ص۳۵۳.    
۴. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۲۲.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۵۸.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۶۱.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۴۵.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۲۳.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۴۷۸.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه‌، بر گرفته از مقاله «مُصْرِخ»، ص۵۳۲.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره ابراهیم | لغات قرآن




جعبه ابزار