نزول قرآن (علوم قرانی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
به کیفیت
نزول قرآن بر
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نزول قرآن گفته می شود و از مباحث
تاریخ قرآن می باشد.
در
آیات زیادی مساله نزول
قرآن کریم مطرح شده است. از جمله در آیه ۱۸۵
سوره بقره می‌فرماید:
«شهر رمضان الذی اُنزل فیه القرآن»؛
ماه رمضان، ماهی است که قرآن در آن نازل شده است.
و در آیه اول
سوره قدر می‌فرماید: «انا انزلناه فی لیلة القدر»؛ ما آن «قرآن» را در
شب قدر نازل کردیم.
ظاهر این دو آیه شریفه این است که تمام قرآن در
ماه رمضان ، و در شب قدر نازل شده است.
در اینجا سؤالی مطرح است، و آن این که هم از نظر تاریخی، و هم از نظر ارتباط محتوای قرآن با حوادث زندگی
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم مسلم است که این
کتاب آسمانی به طور تدریجی، و در طیّ ۲۳ سال نازل گردید، این امر چگونه با دو آیه مذکور که می‌گوید: قرآن در ماه رمضان و شب قدر نازل شده است سازگار می‌باشد؟
پاسخ این سؤال -به گونه‌ای که بسیاری از محققان گفته‌اند- این است که قرآن دارای دو
نزول بوده است:
۱.
نزول دفعی ، که در یک شب تمام آن بر
قلب پاک
پیغمبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم، یا
بیت المعمور ، یا از
لوح محفوظ به آسمان دنیا نازل گردید.
۲.
نزول تدریجی ، که در طول ۲۳ سال دوران
نبوت انجام گرفت.
البته در قرآن شواهدی برخلاف این نظریه وجود دارد؛ مانند: «وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَیْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً...»
که در این جا «
تنزیل » به معنای نزول دفعی به کار رفته است.
از طرفی بعضی از اهل لغت تصریح کرده‌اند. که «تنزیل» و «انزال» بر یک معنا دلالت دارند.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «نزول قرآن».
