نسبت ذهنی خام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نسبت ذهنى به ارتباط ميان دو چيز در ذهن اطلاق می‌شود و در اصول فقه کاربرد دارد.
نسبت ذهنى، مقابل نسبت خارجى بوده و به معناى علاقه و ارتباط ميان دو چيز در افق ذهن است؛ به عبارت ديگر، ارتباط ميان وجود ذهنى يك چيز همانند موضوع و وجود ذهنى چيز ديگر همانند محمول نسبت ذهنى ناميده مى‌شود، مثل: رابطه وجود ذهنى آتش افروز با وجود ذهنى آتش.
نسبت خارجى به اعتبار تعلق و وجودش در ذهن، نسبت ذهنى ناميده مى‌شود؛ براى مثال، در جمله «زيد القائم»، ميان زيد و قائم در خارج اتحاد وجودى است، اما در تحليل ذهن بين مفاهيم زيد و قائم نسبت برقرار است.(۱)(۲)
(۱) صدر، محمد باقر، بحوث فى علم الاصول، ج۱، ص۲۳۹.
(۲) تهانوى، محمد اعلى بن على، كشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، ج۲، ص۱۳۶۵.
