• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نغص (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نَغَص (به فتح نون و غین) از واژگان نهج البلاغه به معنای نامرادى است. این کلمه سه بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



نَغَص: (مثل شرف) به معنای نامرادى است. «نَغِصَ‌ الرجلُ‌ نَغَصاً: لم يتمَّ‌ مرادهُ‌»


حضرت علی (علیه‌السلام) در مقام موعظه فرموده: «أَلاَ فاذْكُرُوا هادِمَ اللَّذّاتِ، وَ مُنَغِّصَ الشَّهَواتِ، وَ قاطِعَ الاُْمْنِياتِ» تنغيص در اينجا به معنى قطع كننده و مكدّر كننده است، «يعنى ياد آوريد مرگى را كه از بين برنده لذّات و قطع كننده شهوات و شكننده آرزوهاست.» (شرح‌های خطبه: )
حضرت درباره دنيا فرموده: «وَ الْعاجِلَةِ المُنَغِّصَةِ » يعنى «عجله كننده و قطع كننده عيش است.» (شرح‌های خطبه: )
حضرت در جایی دیگر فرموده: «وَ مَحَلَّةُ تَنْغِيص» (جايگاه سختى و مشقّت است.) (شرح‌های خطبه: )


این کلمه سه بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۵۲.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۴، ص۱۸۶.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد في فصح العربية و الشوارد، ج۵، ص۴۴۶.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۲۳، خطبه ۹۸.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۹۲، خطبه ۹۷.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۴۵، خطبه ۹۹.    
۷. مكارم شيرازى، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان، ص۲۱۱، خطبه ۹۹.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷.    
۱۰. مكارم شيرازى، ناصر، پيام امام امير المومنين(ع)، ج۴، ص۳۵۰.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۵۳.    
۱۲. ابن ابی‌الحديد، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۸۱.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۹۱، خطبه ۱۲۹.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۶، خطبه ۱۲۵.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۸۷، خطبه ۱۲۹.    
۱۶. مكارم شيرازى، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان، ص۲۸۱، خطبه ۱۲۹.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۵۸.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۶۱.    
۱۹. مكارم شيرازى، ناصر، پيام امام امير المومنين(ع)، ج۵، ص۳۸۵.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۳۳.    
۲۱. ابن ابی‌الحديد، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۴۶.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹۲، خطبه ۱۹۶.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۹۵، خطبه ۱۹۱.    
۲۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۱۰، خطبه ۱۹۶.    
۲۵. مكارم شيرازى، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان، ص۴۸۳، خطبه ۱۹۶.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۹۲.    
۲۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۹۳.    
۲۸. مكارم شيرازى، ناصر، پيام امام امير المومنين(ع)، ج۷، ص۶۴۹.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۲۱۰.    
۳۰. ابن ابی‌الحديد، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۷۶.    
۳۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۲۳، خطبه ۹۸.    
۳۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۹۱، خطبه ۱۲۹.    
۳۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹۲، خطبه ۱۹۶.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نغص»، ج۲، ص۱۰۵۲.    






جعبه ابزار