• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نغص (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نَغَص (به فتح نون و غین) از واژگان نهج البلاغه به معنای نامرادى است. این کلمه سه بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



نَغَص: (مثل شرف) به معنای نامرادى است. «نَغِصَ‌ الرجلُ‌ نَغَصاً: لم يتمَّ‌ مرادهُ‌»


حضرت علی (علیه‌السلام) در مقام موعظه فرموده: «أَلاَ فاذْكُرُوا هادِمَ اللَّذّاتِ، وَ مُنَغِّصَ الشَّهَواتِ، وَ قاطِعَ الاُْمْنِياتِ» تنغيص در اينجا به معنى قطع كننده و مكدّر كننده است، «يعنى ياد آوريد مرگى را كه از بين برنده لذّات و قطع كننده شهوات و شكننده آرزوهاست.» (شرح‌های خطبه: )
حضرت درباره دنیا فرموده: «وَ الْعاجِلَةِ المُنَغِّصَةِ » يعنى «عجله كننده و قطع كننده عيش است.» (شرح‌های خطبه: )
حضرت در جایی دیگر فرموده: «وَ مَحَلَّةُ تَنْغِيص» (جايگاه سختى و مشقّت است.) (شرح‌های خطبه: )


این کلمه سه بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۵۲.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۴، ص۱۸۶.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۴۴۶.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۲۳، خطبه ۹۸.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۹۲، خطبه ۹۷.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۴۵، خطبه ۹۹.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۱۱، خطبه ۹۹.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۴، ص۳۵۰.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۵۳.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۸۱.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۹۱، خطبه ۱۲۹.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۶، خطبه ۱۲۵.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۸۷، خطبه ۱۲۹.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۸۱، خطبه ۱۲۹.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۵۸.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۶۱.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۵، ص۳۸۵.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۳۳.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۴۶.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹۲، خطبه ۱۹۶.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۹۵، خطبه ۱۹۱.    
۲۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۱۰، خطبه ۱۹۶.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۸۳، خطبه ۱۹۶.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۹۲.    
۲۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۹۳.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۷، ص۶۴۹.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۲۱۰.    
۳۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۷۶.    
۳۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۲۳، خطبه ۹۸.    
۳۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۹۱، خطبه ۱۲۹.    
۳۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹۲، خطبه ۱۹۶.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نغص»، ج۲، ص۱۰۵۲.    






جعبه ابزار